DE BEER IS LOS!

DE BEER IS LOS!

Oorspronkelijk werd met 'de beer is los' een losgebroken varken bedoeld, dat natuurlijk niet wilde eindigen als een menselijk gerecht. Het betekent ook, dat de wereld de controle is kwijtgeraakt. De wereld is nu in de ban van een Virus (COVID-19), met minstens 8 verschillende stammen, en met een diameter, die kleiner is dan een tienduizendste van een millimeter. Alles is overal, voor onbepaalde tijd, aan het wankelen, zolang dit Virus nog niet is bedwongen. Dat gaat veel langer duren dan verwacht.

(30 Maart, 2020): Tot nu toe in 2020, was de waardestijging van Langere Treasuries (TLT) +22%
en de waardedaling van de S&P 500 aandelenindex - 22%. De triomftocht van Langere Treasuries van de afgelopen 39 jaar zet zich voort, ondanks tijdelijke onderbrekingen. Terwijl riskante activa, zoals aandelen, grondstoffen en onroerend goed, allemaal geen gegarandeerde inkomsten hebben, noch enige vaste afloopdatum, zijn Langere Treasuries, die daarover wel beschikken, verre te prefereren, tijdens stormachtige tijden, boven alle andere onzekere alternatieven, behalve veel Kasgeld. Amerikaanse Treasuries zijn nog steeds de veilige haven voor de gehele wereld, die neigt naar deflatie, vanwege hun geweldige verhandelbaarheid, en zij dienen ook als, algemeen geaccepteerd, onderpand voor het internationale kredietsysteem. Zonder onderpand, geen krediet. Bovendien doet het er helemaal niet toe, hoe laag het rendement is op Treasuries, zolang dat mettertijd maar blijft dalen (lagere rendementen = hogere waarderingen).




(St.LouisFED)(Maart, 2020): In een crisis, zoals nu, vlucht het Grote Geld in Treasuries, waar de rendementen dalen, met een dienovereenkomstige waardestijging, terwijl het ervandoor gaat, als iets maar enigszins riskanter is, zoals Commercial Paper, waar de rendementen
stijgen, met een dienovereenkomstige waardedaling.




Ondertussen is het beest van het Coronavirus (COVID-19) heel eng en heel kwaad. Het laat zich niet zomaar bedwingen. Het vergt veel meer kosten, tijd en moeite dan enig ander virus in de laatste 100 jaar. Niemand is immuun en niemand weet, wie besmettelijk is, zolang de meeste mensen nog niet behoorlijk getest zijn. Het is de ultieme, onzichtbare vijand zonder een bestaand wondermiddel om die te bestrijden. De geschiedenis leert, dat een Pandemie een kwestie is van jaren, niet maanden.



Houdt je gedekt. Dit is niet de tijd om de held uit te hangen, want alles wordt anders. Het Virus krijgt de schuld, omdat 'niemand dat toch zag aankomen', maar de kwetsbaarheid van de wereldeconomie was reeds geruime tijd scherp toegenomen, aangemoedigd door het extreme monetaire beleid van kunstmatig bellen blazen. Er was een welvaartsillusie tevoorschijn getoverd door de natuurlijke prijsvorming uit te schakelen. De boodschap van de spectaculaire waardestijging van de slimste markt ter wereld, de Amerikaanse Treasuries (lagere rendementen = hogere waarderingen), was allang, dat de wereld hele zware tijden tegemoet gaat. Uitstel van de dag des oordeels over de excessieve wereldschuld betekende nooit afstel. Als het eenmaal zover is, dan is dat beest van de afrekening (gedwongen schuldsanering) niet meer te houden en wordt een zachte landing een totale illusie. Dit wordt geen normale recessie, maar een lastige DEPRESSIE. De wereld heeft net een beroerte achter de rug. De werkeloosheid zal, voor onbepaalde tijd, verrassend hoog worden, misschien wel 30 tot 50%. De Eurozone had voor het Coronavirus reeds een officieele werkeloosheid van 7.5%, tweemaal zo hoog als in Amerika! Dit is niet zomaar een tijdelijke recessie. Wees dus op het ergste voorbereid en wacht rustig af, totdat er meer licht in de tunnel verschijnt. Probeer geen vallende messen te vangen!

Dit is echt het einde van de 75-jarige Superkredietcyclus. Nu volgt een langdurige periode van soberheid en STRUCTURELE DEFLATIE, geloof het of niet. De toekomstige lastenverzwaringen voor de bevolking en het bedrijfsleven om de staatsfinancieen te ondersteunen worden niet mals. Het feest is voorbij, want alle pret, in de laatste 10 jaar, was uitsluitend kredietgedreven. De waarde van het onderpand voor dat krediet (activa-inflatie) is in een vrije val geraakt.  Er komt nu een tijd, waarbij de tering naar de nering moet worden gezet. Dat duurt heel lang, terwijl de wereld zwemt in overcapaciteit en terwijl de werkeloosheid waanzinnig omhoog gaat. Europa heeft nog een extra probleem: 80% van de Europese economie is afhankelijk van financiering van het, nu kopschuwe, en wankele bankwezen. Voor de Amerika is dat slechts 15%.

Vergeet niet, dat de S&P 500 index in de laatste 11 jaar met 500% steeg, wat betreft de waardering (koers/winst; koers/omzet; boekwaarde), maar er bestaat zoiets als een 'terugkeer naar het gemiddelde' (reversion to the mean'), wat uiteindelijk onverbiddelijk toeslaat. Dan gaat de slingerbeweging opeens de andere kant op, tot ontsteltenis van hen, die waarderingen negeerden. Waardering deed er toch immers niet toe, als Centrale Banken alles bleven oppompen? Dat is nu voorbij, want de bubbel is gebarsten, het gebouw staat in brand en men kan alleen straks wat nablussen. De realiteit was, dat de economische groei allang stagneerde, naarmate de totale schuld steeg. Er was steeds meer schuld nodig om de economie aan de gang te houden. Dus een Nul-rente is geen tovermiddel voor een economische malaise, want zo'n beleid eindigt altijd in tranen. Zoals nu.

(SEEKINGALPHA): Houdt er maar rekening mee, dat deze neergaande markt ('Bear market') wel eens zou kunnen behoren tot de ernstigste ooit. Er komt geen business-as-usual-scenario!




Net zoals in elke crisis, waren er weer overal marge-stortingen ('margin calls') vereist om de teruggang in activa te compenseren. Kasgeld was weer koning, vooral in Dollars, want het meeste krediet in de wereld luidt in Dollars. Schuldpapier (obligaties) in andere valuta's zijn immers veel minder verhandelbaar. Wanhopige schuldenaren moesten weer alles, wat los en vast zat, van de hand doen, op elke prijs. De 11-jarige stijging van de Dollar tegenover 99% van alle valuta's, is daardoor in tact en de meeste waarnemers, in tegenstelling tot ondergetekende, zijn al jarenlang verbijsterd en terneergeslagen hierover. Die vergaten, dat de reusachtige en, vrij onzichtbare, Eurodollar-markt, bestaande uit 'off-shore'-Dollars, ter waarde van $ 12.000 miljard, die 90% van de wereldhandel financiert en niet valt onder de jurisdictie van de Amerikaanse Federal Reserve, al enige tijd een crisis doormaakt in tegenpartij-risico's, net zoals in 2007 - 2009. Dat tekort aan Dollars moest onlangs weer door de Federal Reserve worden verlicht doormiddel van tijdelijke leningen ('liquidity swaps') aan talloze Centrale Banken, die een rekening hebben bij de FED. De Dollar is immers de reservemunt van de wereld. Europese en Japanse banken spelen een hoofdrol in de Eurodollar-markt, waar minder regels gelden, zoals reserve-verplichtingen, en waar de rente voordeliger is. 'Off-shore Dollars' worden daardoor als iets riskanters beschouwd dan Dollars in Amerika zelf.


(Bloomberg)(31 Maart, 2020): In het eerste kwartaal van 2020, devalueerden bijna alle valuta's tegenover de Amerikaanse Dollar, behalve de Zwitserse Frank en de Japanse Yen. Dit betekent, dat de meeste landen NOG MEER AFHANKELIJK zijn geworden van schuldpapier in Dollars en dat de Dollar NOG STERKER uit deze crisis tevoorschijn zal komen dan ooit.



(BLOOMBERG)(1 April, 2020): In de laatste 3 maanden, zijn de valuta's van de zogenaamde 'veelbelovende' Opkomende Markten verder ingestort, in tegenstelling tot de algemene mening van de optimisten. De realiteit is, dat corruptie daar welig tiert en dat men de winsten, die daar verdiend worden, zo spoedig mogelijk, uit zulke landen probeert weg te sluizen.



In de laatste 12 jaar, sinds de laatste Grote Financieele Crisis, is de totale wereldschuld, als percentage van het Bruto Nationaal Product, gestegen van 250% naar 325%. In de laatste 21 jaar, sinds 1999, is de wereldschuld liefst verdrievoudigd. Beleidsmakers probeerden immers de economie aan de gang te houden doormiddel van het vermogenseffect, waardoor alle activa omhoog gingen ('the everything bubble'). Dit werd bereikt door leningen zo aantrekkelijk mogelijk te maken met steeds lagere rentekosten. 

Bedrijven kochten massaal, via financieringen, hun eigen aandelen in, zodat hun vrije kasstroom zelfs negatief werd, er vond ontzagwekkend veel financieele engineering plaats en huishoudens staken zich, en masse, in de schulden om woningen te kopen. De Hedge Fund miljardair, Ray Dalio, zei stoer: kasgeld is vuilnis ('Cash is Trash'!). Hij heeft 't geweten! Het was een decennium, vol dolle pret, ondanks de laagste economische groei in 75 jaar, ook in Amerika. Maar raad eens, wat nu voor de deur staat: iedereen wordt nu supervoorzichtig en men zal sparen, sparen, sparen. Vergeet het oude patroon van consumeren en lenen. Zo ziet de komende deflatie en economische stagnatie eruit. Maar de kopstukken in de politiek en het bedrijfsleven kunnen dat natuurlijk niet ronduit toegeven.

(COLOMBO)(Maart, 2020): Amerikaanse en Europese huishoudens komen straks weer van een koude kermis thuis, zodra de bubbel in kredietgedreven huizenprijzen definitief is gebarsten. Wie staat er straks weer 'onder water' met een hypotheek hoger dan de waarde van het huis? Wie krijgt straks weer slapeloze nachten, omdat ze geluisterd hadden naar de verleidelijke zeemeerminnen van de hypotheekverstrekkers? Ga daar maar eens rustig voor zitten.





Maar nu volgt de kater. Miljarden aan dividenden en aan inkopen van eigen aandelen zijn al opgeschort, al of niet onder druk van de autoriteiten. Bedrijfsleningen rezen de pan uit om aandeelhouders in de watten te leggen. In Amerika alleen al, heeft meer dan 50% van de kwaliteitsobligaties ('investment grade') een kredietrating van slechts BBB tegenover 17% in
2001. Dividenden zijn nooit gegarandeerd, maar coupons van obligaties wel, tenzij vadertje faillissement aan de deur klopt. Herinnert u zich nog die verhalen over 'betrouwbare' dividenden, die al decennia werden uitbetaald? Totdat het opeens voorbij is, vooral als blijkt, dat die dividendbetalingen werden geleend, niet verdiend. Daarom komt er geen V-herstel. Een typisch herstel na een recessie duurde 15 maanden, maar de wereldeconomie is nu buiten westen geraakt ('knock-out'), dus het herstel (L-herstel) duurt dit keer jaren.

(INVESTINGHAVEN)(27 Maart, 2020): De 100-jarige chart van de DOW JONES INDEX (bijgewerkt), waar de recente Crash nauwelijks is waar te nemen. Moet de ergste Crash nog komen?




(CANNACORD): De, voornamelijk gefinancierde, inkoop van eigen aandelen door de bedrijven zelf, was de hoofdreden van de Amerikaanse aandelenstijging. Deze financieele engineering is niet langer vol te houden, vooral van firma's, die nu voor steun bij de overheid moeten aankloppen.



Centrale Banken lieten alle schijn van een verantwoord monetair beleid varen en wisten al hun kruit te verschieten. Ze waren totaal onvoorbereid op de volgende recessie, omdat zij zich opwierpen als meesters van het universum, waarin recessies tot het verleden zouden behoren! Daardoor is de bubbel van hoogmoedig Centraal Bankieren ook gebarsten. Rentedaling en Monetaire Verruiming (QE) hebben hun gewenste effect verloren. Wat nu volgt, is, voor de meesten, een volslagen raadsel. Maar ingewijden weten wel beter. Hoe meer schuld, des te lager de economische groei en inflatie. Hoe meer schuld, des te lager de omloopsnelheid van het geld. Dit laatste doet inflatie de das om en versnelt de kans op deflatie. Deflatie is funest voor hen, die in het krijt staan, want dan stijgt de schuld. Welnu, men kan er niet langer  op rekenen, dat Centrale Banken kunnen optreden als reddende engelen voor hen, die vergaten om buffers op te bouwen tegen zwaar weer. De jarenlange strijd tegen deflatie is bijna beslecht in het voordeel van de nachtmerrie van STRUCTURELE DEFLATIE. Lees de geschiedenisboeken er maar op na.


(PIMCO)(April 2020): De PURCHASING MANAGERS' INDEX (PMI) is een maatstaf voor economische activiteit. Dit is overal in een vrije val geraakt, waardoor men niet moet geloven, dat straks alles weer 'business as usual' wordt. Er komt geen V-herstel. Zelfs een U-herstel klinkt nog te optimistisch, vooral zolang dit Virus nog niet is bedwongen. Om deze schok te boven te komen, zal men moeten rekenen op jaren, niet maanden. Inderdaad, de kans op een soort L-herstel, hoe onaangenaam ook, is dit keer niet uitgesloten.




(INFLATIONDATA.COM)(11 Maart, 2020): Deze Chart laat het jaarlijkse Amerikaanse inflatie-percentage zien vanaf 1989. De trend op langere termijn is duidelijk neerwaarts gericht en op weg naar DEFLATIE. Alle monetaire stimuleringsprogramma's zorgden er alleen maar voor om wat tijd te rekken. Het hoogtepunt van inflatie (niet op deze Chart) was 14.76% in Maart, 1980.




Opvallend is, dat de daling in de invloedrijke olieprijs sinds 2008 en de daling in de koperprijs, ook wel genoemd 'de beste econoom ter wereld', sinds 2011, belangrijke aanwijzingen waren, dat de trend naar STRUCTURELE DEFLATIE was ingezet. Maar de Pandemie heeft deze trends op schokkende wijze bespoedigd. De olieprijs is natuurlijk niet alleen afhankelijk van vraag en aanbod, op lange termijn. Ookal is er geen sprake meer van een echt oliekartel, toch zijn er maar enkele grote spelers, die wel degelijk de prijs tijdelijk naar boven kunnen manipuleren.

(REFINITIV)(Maart 2020): De Amerikaanse olieprijs (U.S. Crude Permian Basin) is in de laatste 12 jaar, sinds het hoogtepunt van 2008, ingestort met 95%, van $ 140.- naar $ 5.00! Deze specifieke olie-prijs, na aftrek van inflatie, staat nu LAGER dan de jaren '30 in de economische depressie. Maar WYOMING CRUDE, een klein onderdeel van de oliemarkt, is momenteel $ 0.19 cents NEGATIEF! WORDT DE OFFICIEELE OLIEPRIJS STRAKS OOK NEGATIEF? De ontkenners van deflatie moeten zich nu achter de oren krabben! Tarieven van Olietankers voor olie-opslag, zijn echter scherp gestegen, zelfs met zo'n 600% in de afgelopen maand. Er is een geweldig overschot aan olie en men moet dat kwijt.




(KOPER)(Lange termijn Chart van 31 December, 2019): Maar de Koperpijs is nu $ 2.45 (lb), op 1 April, 2020, waardoor de prijs uit het befaamde driehoekspatroon lijkt te zijn gevallen. Dit is technisch zeer negatief en geeft aan, dat Koper en de wereldeconomie nu heel ziek zijn.




Tegelijkertijd zijn de overheidsfinancieen overal allesbehalve rooskleurig. Het is onwaarschijnlijk, dat, welke overheid dan ook, de huidige gigantische steun aan de economie kan volhouden, als de volledige Lockdown, vanwege het Virus, nog maanden moet duren. Deze Lockdown kan een inkrimping van de economie betekenen van 10% per maand! Bovendien vraagt menigeen zich nerveus af: ben ik straks aan de beurt? Dus nog een psychische crisis ook! Zelfs als deze epidemie uiteindelijk voorbij is, dan moet de ontzaglijke, structurele, schade aan de economie op langere termijn, niet onderschat worden. Zoals elk onverwacht onheil, zullen mensen een hele tijd nodig hebben om het opgelopen trauma te verwerken. Het gebruikelijke consumptie-patroon van vroeger wordt niet zomaar voortgezet.

Voorlopig heeft men, in de meeste landen, slechts schoorvoetend een begin gemaakt met het testen van de bevolking. Daarom zijn de dagelijkse cijfers van besmetting en dodental vrijwel nietszeggend. In Groot-Brittannie zijn tot nu toe 150,000 mensen getest (in Amerika slechts 220,000) en 20% is positief! Slechts 15% van het Brits medisch personeel is getest, waardoor ziekenhuizen zeer riskant zijn geworden. Bovendien blijken vele testapparaten onbetrouwbaar! Dus een wandeling in de Supermarkt zonder masker, lijkt op een muizenval van het Virus. Verder vinden er vele COVID-19 sterfgevallen niet in ziekenhuizen plaats, maar vooral thuis, en worden dan niet meegeteld, net zoals trouwens in China. 

Momenteel kunnen 25% van de artsen en 20% van het verplegend personeel in Groot-Brittannie niet op het werk verschijnen, voornamelijk vanwege verplichte isolatie thuis. In Italie zijn, in korte tijd, al 61 artsen overleden. Het lijkt er steeds meer op, dat het sterftecijfer van deze Virusinfectie momenteel 2% tot 4% bedraagt, tegenover slechts 1% bij de gewone griep. Daarom laat slechts de helft van de bevolking zich inenten tegen de griep. Maar het is niet meer ondenkbaar, dat vrijwillige isolatie straks wordt vervangen door gedwongen isolatie. Toch is het niet onwaarschijnlijk, dat tientallen miljoenen besmette mensen, die vaak opeens kennelijk smaak en reuk hebben verloren, (nog) niet worden meegeteld en als het eenmaal zover is, dat dan het sterftecijfer van dit Virus lager zou kunnen worden dan dat van de griep.

Een Pandemie kan alleen worden bedwongen door een almachtige overheid, die op beslissende wijze kan optreden om de ineenstorting van de economie in goede banen te leiden. Dit kan een probleem zijn voor vrijdenkers, die menen, dat de basis van alle overtuigingen moet bestaan uit persoonlijke vrijheid en niet op gezag, dwang en dogma. Maar tijdens een oorlog of economische depressie staan persoonlijke vrijheid en privacy niet meer op de eerste plaats. Gevreesd moet nu worden, dat de enorme vergroting van de huidige staatsbemoeienis en staatscontrole, wat normaal is in een land zoals China, niet tijdelijk is, maar misschien wel voorgoed het dagelijks leven heeft veranderd.

Zijn de gigantische stimuleringsprogramma's van de Centrale Banken wel voldoende? Men kan wel proberen om, gedurende enige tijd, gederfde inkomsten te vervangen met de uitgifte van staatsleningen of 'geld uit het niets', maar er moeten ook goederen en diensten zijn, die men daarmee kan kopen. Maar als men om zich heen kijkt, is het alsof een kernbom is ontploft. Alles is heel stil, behalve de Supermarkt. Maar miljoenen vallen toch tussen wal en schip en zijn brodeloos geworden. 

Verder is het nog maar de vraag of de langdurige voortzetting van deze overheidssteun een vertrouwenscrisis ontketent in het geldsysteem. Als 'helikoptergeld' en 'Moderne Monetaire Theorie' (MMT), die eigenlijk nog onwettig zijn, niet incidenteel blijven en niet stoppen, dan zijn hyperinflatie en een scherp lagere levensstandaard niet langer uit de lucht gegrepen. Het allerlaatste, wat de beleidsmakers willen is echter, geld tot een 'hete aardappel' bombarderen, waardoor de omloopsnelheid van het geld, nu nog op een 60-jarig laagtepunt, omhoog zou schieten. Dat zou een revolutie kunnen ontketenen en hebben, in het verleden, een Hitler en een Mao voortgebracht.

CATO INSTITUTE (2018): AGAINST HELICOPTER MONEY:

https://www.cato.org/cato-journal/winter-2018/against-helicopter-money

Maar zover is het in beschaafde OECD-landen nog lang niet. Wat Centrale Banken nu doen is niets anders dan geld rondpompen ('recycling') van veilige havens naar iets minder veilige havens, zonder de geldhoeveelheid te verhogen. Tegelijkertijd leent de overheid geld (begrotingstekort), waarmee de paniekerige particuliere sector even gestopt is. De overheid, ook in Amerika, kan thans lenen tegen een negatieve rente, na aftrek van inflatie. Alle hyperinflationisten schreeuwen al tijdenlang, dat inflatie op komst is, terwijl het tegenovergestelde het geval is, omdat men zoveel misinformatie voor zoete koek aanneemt. Het groeien van een lange baard gaat tegenwoordig sneller dan de terugkeer van inflatie! Het financieele systeem is, voor de meesten, natuurlijk niet zo eenvoudig en aan voortdurende verandering onderhevig. 

Veel hogere inflatie heeft eerder kans in Europa, met een geschiedenis van faillissement en hyperinflatie in Zuid-Europa, dan in het relatieve conservatieve Amerika. Amerika ging nooit eerder failliet, behalve na de bevrijdingsoorlog ('Revolutionary War') tegen Groot-Brittannie van 1775 - 1783, toen het papiergeld zonder enige dekking ('Continentals') waardeloos werd. Of wordt het huidige 'fiat'-geld ook weer behangpapier? Daarom blijft Fysiek Goud een essentieel onderdeel van een vermogen, ongeacht de prijs, de opslagkosten en het gebrek aan inkomsten, als verzekering, niet als belegging. Mocht de Staat weer zo vriendelijk zijn om hierop een superbelasting te heffen van 90% of zelfs besluiten tot confiscatie, zoals vroeger, dan heeft men pech gehad. Vergeet het bewaren van waardevolle zaken thuis of in de tuin. Uw leven is meer waard.

Fysiek Goud legt men gewoon weg, net zoals de Centrale Banken, als appeltje voor de dorst. Het is altijd verhandelbaar, maar men hoopt het nooit te moeten verkopen. Is er echt een tekort aan Fysiek Goud? Volgens Scotiabank niet. Er zijn alleen tijdelijke knelpunten ('bottlenecks'):



(KITCO)(1 April, 2020): De GOUDPRIJS in USD is, ondanks het algemene excessieve optimisme, nog steeds niet doorgebroken naar boven, door de neergaande trend sinds 2011 heen. Misschien kijkt Goud met een schuin oog naar de instorting van de olieprijs en naar de laagste inflatoire verwachtingen in de recente geschiedenis. Als deze uitbraak naar boven mislukt, dan lijkt het volgende station: $ 800.-., wat als ketterij in de oren klinkt bij de meeste Goudkevers. Het Goud heeft echter, ongeacht de prijs, al eeuwenlang wereldwijd vertrouwen en is altijd verhandelbaar. Wat goed is voor Centrale Banken, zu ook goed moeten zijn voor iemand met wat vermogen. En het is heel mooi om te zien.




Goudbezit was in Amerika (Presidential Executive order 6102) en de meeste andere landen, gedurende 40 jaar illegaal, vooral tussen 1934 en 1974. Toen waren de Goud- en Goudwisselstandaard van kracht. In Nederland bestaat nog steeds de Noodwet financieel verkeer van 1978, die Fysiek Goud kan vorderen van ingezetenen, die het in
het binnen- en buitenland opgeslagen hebben, in het geval van een uitzonderlijke geldcrisis. Zelfs in het Goudvriendelijke Zwitserland is Goudbezit niet langer geheim te houden. Onder Stalin en Hitler werd de doodstraf opgelegd voor Goudbezit. De Staat is immers tot alles in staat. Maar het is tegenwoordig vooralsnog veel waarschijnlijker, dat de Staat de bezitters van het dure onroerend goed eerst gaat uitkleden. Herinnert u zich nog de belasting op deuren en vensters van vroeger? De Staat heeft straks geld nodig en krijgt ook altijd haar geld. Wankele bedrijven, die geld nodig hebben, hebben niet de macht van belastingheffing en gaan failliet. Een almachtige Staat gaat zelden failliet.

Globalisering en vrijhandel, die hogere efficiency met zich meebrachten, hebben trouwens hun gouden tijd achter de rug. De mondiale toeleveringsketen blijkt dus nu te kwetsbaar. Er was al enige tijd sprake van een trend van 'off-shore' naar 'on-shore', vanwege o.a. twijfels over de veiligheid van intellectueel eigendom. Robotisering, 3D Printing en kunstmatige intelligentie (AI) maken de overgang gemakkelijker, terwijl grote zakenreizen steeds onaantrekkelijker zijn geworden. Sinds 2008, zit er geen schot meer in de groei van de wereldhandel en een voortzetting van de neergaande trend ligt nu voor de hand. Het wonder van Opkomende Markten, met hun grondstoffen, lijkt voorlopig voorbij, ondanks alle hoge verwachtingen en hun gunstige demografie. Bijna niemand had erop gerekend, dat men daaraan zo zijn vingers kon branden, maar grondstoffenprijzen zijn al sinds de 19de eeuw in een structureel dalende trend, na aftrek van inflatie. Er is na een prijsstijging, altijd overproductie.

Komt er ooit echt wel een Verenigde Staten van Europa in een steeds nauwere unie? Als dat niet kan worden verwezenlijkt, dan blijven gemeenschappelijke Euro/Corona-obligaties een illusie. Van de 19 lidstaten van de Eurozone, blijken 10 lidstaten daartegen onoverkomelijke bezwaren te hebben. Geen wonder, zolang de voorwaarden voor een echt Euroland, zoals een echte bank-, kapitaalmarkt- en fiscale unie, nog steeds ontbreken. De Verenigde Staten van Amerika stonden in 1790 voor diezelfde keus. De Federale Overheid nam toen de schulden over van de afzonderlijke Staten (13 Staten toentertijd) en kreeg de macht van belastingheffing in die Staten. De hoogte van die belastingen werd bepaald door het Amerikaanse Congress. Maar er kwam een stricte 'no-bailout' clausule. De Federale overheid kwam, rond 1840, verschillende Staten niet te hulp met een reddingsoperatie en liet hen failliet gaan. 

De Amerikaanse Staten waren zich ervan bewust, dat zij, in fiscaal opzicht, op eigen benen moesten staan. De uitgifte van Amerikaanse Treasuries als een soort vangnetfaciliteit voor alle 50 Staten was een vlieger, die toen al nooit opging. Maar de Eurozone en Europese Unie (EU) deinsen nog steeds terug voor een echte Federale Overheid, omdat Noord-Europa zenuwachtig blijft over het morele gevaar ('moral hazard') en de mogelijke geldverkwisting van Zuid-Europa. Daarom blijft het gehele Europese project uiterst onzeker, want Europa is geen 'melting pot', zoals Amerika, waar iedereen Amerikaan wil worden. Europeanen zijn trots op hun eigen cultuur en kunnen andere Europeanen soms niet uitstaan.

Er is echter hoop in donkere tijden. De mens is zeer vindingrijk. De mens schuwt grote uitdagingen niet, als het erop aan komt. De NEW DEAL tussen 1933 en 1939 onder President Franklin D. Roosevelt en het MARSHALL PLAN in 1948 waren een manier om de lamgeslagen economie uit het toenmalige moeras te trekken. Infrastructuurprojecten en technologische vernieuwingen zullen werk kunnen bieden aan miljoenen. Zolang men maar visie heeft!


MEDEDELING: Het Blog SCHMULLADDERTJEONDERHETGRAS heeft thans 6 soorten van lidmaatschap (zie onderaan dit Blog). Word lid! U bent van harte welkom. Uw lidmaatschap geeft recht op persoonlijk advies, regelmatige Pamfletten, lunches, borrels en belangrijke artikelen.

De volgende Beleggers-Lunch en Borrel vinden hopelijk weer plaats in November, 2020.


DIEDERIK SCHMULL, 3 April, 2020. Westcliff-On-Sea, ESSEX, U.K.

dschmull@gmail.com

TWITTER: @RickSchmull

YOUTUBE: https://www.youtube.com/user/RickSchmull?feature=mhee