DE NEERWAARTSE SPIRAAL

DE NEERWAARTSE SPIRAAL

De staatshuishouding van de wereld is in een dolgedraaide, neerwaartse spiraal ('doomloop') terecht gekomen. De kans op een economische crisis blijft toenemen, zolang niemand nog geinteresseerd is om de broekriem aan te halen ('de tering naar de nering' zetten). Een ernstige vertrouwenscrisis doemt op, die de internationale kapitaalmarkt in rep en roer kan brengen. De wal keert het schip! De financiering van het gemiddelde land, laat staan van het gemiddelde bedrijf en de gemiddelde burger, zou wel eens kunnen afstevenen op een noodtoestand zonder weerga. 'Teveel' schuld leidt nu eenmaal opeens tot een neerwaartse spiraal. 

Hoe hoger de staatsschuld, des te waarschijnlijker leidt dat tot economische stagnatie. De schijnbare paradox! Die economische stagnatie heeft dan nog hogere overheidsuitgaven, nog hogere staatsschuld en nog hogere rente tot gevolg. Maar die halen de economie niet uit het slop. Integendeel! Pas als men in staat is om het roer om te gooien en de staatshuishouding weer onder controle kan krijgen via o.a. erg impopulaire bezuinigingen en belastingverhogingen, is er kans om het schip van staat eindelijk recht te trekken. 

Maar moedige beleidsmakers, die door de zure appel heen durven te bijten, zijn nu eenmaal, zeker nu, dun gezaaid. Bepaalde noodlottige ontwikkelingen komen echter vanzelf op een keerpunt en stoppen dan onverwachts. Daarom is het belangrijk om regelmatig stil te staan bij de algemene verwachting. Die huidige algemene verwachting is, dat inflatie, zij het op een lager tempo, blijft voortduren zolang het oog reikt. Bijna niemand kan zich voorstellen, dat de draaimolen van steeds hogere prijzen ooit ophoudt. Toch is dat in het verleden, om allerlei redenen, wel steeds gebeurd. 

Een 'Boom-Bust' scenario is een verschijnsel, dat herhaaldelijk terugkeert. Om te voorkomen, dat men daarvan het slachtoffer wordt, moet men nu leren bij te sturen. Bij een extreem gevoel van vreugde over een bepaalde gebeurtenis, behoort men tegelijkertijd naar zoiets proberen te kijken met een gezonde dosis scepsis. Niets is eeuwig! Dus extra voorzichtigheid is geboden. Beter te vroeg handelen dan te laat. 

De wereld staat wel degelijk aan het eind van de exponentieele explosie van de kredietcyclus. Niemand weet hoelang dit nog kan worden volgehouden, voordat een herstructurering van de schuld onvermijdelijk wordt. Elke generatie maakt zoiets mee. Een deflatoire 'Bust' met dalende prijzen ligt voor ons. Om te overleven, is het zaak om het, bijna ondenkbare, altijd in gedachten te houden. Net op het moment, dat men denkt, dat het allemaal niet zo'n vaart zal lopen en dat er een zachte of zelfs geen landing voor de deur staat, slaat het noodlot vaak toe. 

Voorlopig lijkt er een nieuwe golf van inflatie en rentestijging te gaan plaatsvinden. Maar dit zijn de laatste stuiptrekkingen van een economie, die voornamelijk afhangt van onafgebroken kredietexpansie en monetaire stimulering. Als de muziek opeens onverwachts stopt, dan zal men opnieuw moeten beginnen. Natuurlijk zal de overheid altijd proberen om het uur van de waarheid uit te stellen. Maar er is een grens aan alle kunst en vliegwerk. De huidige, met schuld beladen, maatschappij, kan eigenlijk niet meer tegen een stootje van nog meer inflatie en hogere rente. Economische stagnatie en inflatie (stagflatie) zouden wel eens de voorbodes kunnen zijn van de definitieve neergaande spiraal. 

De neergaande spiraal kan, op den duur, niet worden voorkomen. Maar er zijn, in de komende jaren, wel enkele opzienbare beleidsbeslissingen te verwachten, voordat het zover is. Die beslissingen zouden vergeleken kunnen worden met het einde van de inwisselbaarheid van de Dollar met Goud in 1971. 

Tegenwoordig zijn de Dollar en het Amerikaanse handelstekort veel te hoog, terwijl het handels- en kapitaal-overschot van bijvoorbeeld China een doorn in het oog is geworden bij vele Amerikaanse beleidsmakers. Vooral de gigantische kapitaalstromen van niet-Amerikaanse partijen naar Amerika dragen bij tot een 'overgewaardeerde' Dollar. De Amerikaanse economie is nu eenmaal, relatief gezien, uiterst aantrekkelijk voor het internationale kapitaal. Daarom ligt het voor de hand, dat de toeggang tot de Amerikaanse markt zou kunnen worden belast met een 'market access fee'. Opeens zouden niet-Amerikaanse producten veel kostbaarder worden voor Amerikanen. Dit zou kunnen bijdragen tot een lagere Dollar en een lager Amerikaans handelstekort. De volgende fase in de 'deglobalisering'! De Amerikaanse markt vertegenwoordigt 25% van de wereldeconomie met 5% van de wereldbevolking. Bovendien is de Amerikaanse aandelenmarkt ruim 61% van de totale internationale aandelenmarkt-kapitalisatie. 

Tegelijkertijd veroorzaken de hoge rentekosten van de staatsschuld hevige ergernis bij talloze Amerikaanse bestuurders. Denk 'out- of - the box' (buiten de kaders)! Daarom moet men, op een gegeven moment, rekening houden met een eenzijdige verlaging van het rendement (yield) van U.S. Treasuries als onderdeel van een Reset van de staatsschuld. Zo'n maatregel is mogelijk, omdat U.S. Treasuries, als het fundament van het internationale financieele systeem, hun gelijke niet kennen. 

Zo is het nu eenmaal ('it is what it is')! Berust er dus maar in.

DIEDERIK SCHMULL, 30 October, 2024, Westcliff-On-Sea, ESSEX, U.K.

MEDEDELING: COMMENTAREN WORDEN NU, VOORDAT PLAATSING PLAATS VINDT, PREVENTIEF GECONTROLEERD. MEN MOET ALTIJD IN GEDACHTEN HOUDEN, DAT DIT BLOG VOORNAMELIJK GERICHT IS TOT DEGENEN, DIE BELANGSTELLING HEBBEN VOOR HET INTERNATIONALE BEURSGEBEUREN. DUS COMMENTAREN OVER COVID, W.E.F., 'KLIMAATVERANDERING' OF DE OORLOGEN, WORDEN MEESTAL NIET OP PRIJS GESTELD. HET STAAT IEDEREEN NATUURLIJK VRIJ OM PERSOONLIJK EEN BEPAALDE CULTUS AAN TE HANGEN, ZONDER ANDEREN DAARMEE LASTIG TE VALLEN.

MEN KAN TE ALLEN TIJDE EEN E-MAIL (DSCHMULL@GMAIL.COM) OF EEN TWEET (VIA TWITTER, @RICKSCHMULL) STUREN NAAR ONDERGETEKENDE.

Het Blog SCHMULLADDERTJEONDERHETGRAS heeft thans 6 soorten van lidmaatschap. WORD LID! U bent van harte welkom! Uw lidmaatschap geeft recht op persoonlijk advies, regelmatige Pamfletten, lunches, borrels en belangrijke artikelen.  Zie voor nadere gegevens onderaan het Blog.

DE PINGUINS VAN ANTARCTICA -- FASCINERENDE KUDDEGEEST!

https://www.youtube.com/watch?v=4PwDFddpo4c

What would $5k invested each year grow to by the age of 65 (assuming 8% annual return)? Beginning at…

Age 25: $1.30 million Age 30: $862k Age 35: $566k Age 40: $366k Age 45: $229k Age 50: $136k

HET WERELDWIJDE STEENKOLENVERBRUIK OP EEN NIEUW RECORD IN 2023, VANWEGE AZIE.

GENOEG IS GENOEG

GENOEG IS GENOEG

Een bubbel is een bubbel en elke bubbel is telkens niet anders. Een bubbel ontstaat door de te hooggespannen verwachtingen over de toekomst. Een typisch menselijke karaktertrek! Een bubbel ontstaat ook, als de staat teveel leent en uitgeeft, net zoals een 'dronken matroos'. Maar in beide gevallen is zoiets niet vol te houden. Kuddegeest en hebzucht doen dan menigeen de das om. Wie wil nu echt uit de pas lopen? Er is sprake van een onhoudbare bubbel in de meeste aandelen en huizenprijzen, gebouwd op drijfzand. De winststijging is te danken aan het roekeloze monetaire beleid van de staat. Slechts enkelen durven het einde daarvan zien aankomen. Maar genoeg is genoeg. Het is voor beleggers nu meer dan ooit zaak om het kruit droog te houden. 'Geduld is een schone zaak' en wordt, als de tijd rijp is, altijd beloond. 

 

Elke bubbel barst. De huidige opwinding over Kunstmatige Intelligentie (AI) en de 'Magnificent 7' zal niet anders eindigen als alle voorgaande bubbels. De daarop volgende daling van een typische bubbel is 50% tot 80%, wat enkele jaren in beslag kan nemen. In het geval van de bubbel van de Japanse NIKKEI 225 aandelenindex (1986 - 1991), duurde de daling van 75% zelfs 25 jaar! De 'Roaring Twenties' van Wall Street (1921 - 1929) werd gevolgd door de Grote Depressie van de jaren '30. De 'Dot.Com/Internet' bubbel van 1996 - 2000 en de Subprime hypothekenbubbel van 2007 - 2009 leidden tot de ondergang van vele bekende technologiebedrijven respectievelijk financieele instellingen. 

(NVIDIA) -- OEPS! EINDE VAN DE AI - HYPE IN ZICHT?

OEPS! WAT VOLGDE NA DE BUBBEL VAN 1921 - 1929. ZEG NOOIT NOOIT.

Ondertussen heeft China een enorm monetair stimuleringsprogramma aangekondigd, terwijl de Amerikaanse Federal Reserve de rente veel meer verlaagde dan verwacht. Zoiets heeft, op korte termijn, weliswaar een cyclische opleving op de beurzen tot gevolg, maar geeft ook aan in hoeverre een economische crisis dichterbij is gekomen. Er heerst kennelijk paniek bij de autoriteiten! Tegelijkertijd zijn de geopolitieke ontwikkelingen inmiddels drastisch verslechterd. De steeds hogere Goudprijs spreekt boekdelen. 

 

De gemiddelde levensstandaard is allang op zijn retour. De kosten van levensonderhoud zijn immers, om talloze redenen, helemaal de pan uitgerezen. Je zou bijna met dingen gaan gooien, zodra je de steeds hogere kosten voor bijvoorbeeld verzekeringen onder je ogen krijgt. De stijging van de staatschuld en de rentebetalingen daarop, hebben echter wel degelijk een vervaldatum. Wanorderlijke begrotingstekorten doen het financieele systeem wankelen, zoals de niet-gefinancierde belastingverlagingen van het Britse Mini-Budget in 2022 lieten zien. Alles hangt af van vertrouwen. Dat vertrouwen vervliegt zienderogen, zodra het voldoen aan verplichtingen (solvabiliteit) op de tocht komt te staan. 

Zet je schrap! Elke teruggang in inflatie en rente is tijdelijk, Inflatie en rente staan te trappelen voor een nieuwe explosie naar NIEUWE hoogten. Reken maar op meerdere explosies (!). Zoiets veroorzaakt ook nieuwe hoogten in obligatie-rendementen en de dientengevolge nieuwe waardevermindering van vooral langlopend schuldpapier. Daarom zijn uitsluitend kortlopende obligaties als 'kasequivalent' ('contant geld') te verkiezen.

 

Blijf flexibel! Het rendement van een nieuwe 10-jarige Amerikaanse obligatie kan straks verdubbelen richting 8 tot 10% of nog veel hoger. De rente wordt uiteindelijk bepaald door de markt zelf, niet door een groep van 'rate setters', die de rente-tarieven proberen bij te draaien. Daarom steeg de rente in 1980, in slechts 1 jaar, van 14% naar 20%. De niet-gerealiseerde verliezen op bestaande obligatieportefeuilles blijven zich daarom nu ook weer opstapelen, nog vele jaren lang. 

De Amerikaanse Federal Reserve had, in de afgelopen paar jaar, weliswaar de monetaire teugels enigszins aangehaald, maar de U.S. Treasury zag zich gedwongen tot de uitgifte van duizenden miljarden van kortlopend schatkistpapier (Treasury Bills), wat 'nieuw geld' is in het systeem ('Backdoor' QE -- kwantitatieve verruiming via een achterdeur). Zoiets heet 'Activist Treasury Issuance (ATI). Dat laatste heeft het 'krapgeld' - effect van de rentestijgingen grotendeels teniet gedaan. Dat is slim en gevaarlijk.

https://www.project-syndicate.org/commentary/us-treasury-backdoor-stimulus-while-fed-is-trying-to-tighten-policy-by-nouriel-roubini-and-stephen-miran-2024-08

https://www.hudsonbaycapital.com/documents/FG/hudsonbay/research/635102_Activist_Treasury_Issuance_-_Hudson_Bay_Capital_Research.pdf

(ING) - DE TERUGKEER VAN EEN TWEEDE GOLF VAN INFLATIE EN RENTE, ZOALS IN DE JAREN '70?

Maar genoeg is genoeg. De dag des oordeels is nu echt niet zo ver weg. Elke bubbel is uiteindelijk geen lang leven beschoren. De recente monetaire stimuleringen rieken naar wanhoop en kunnen best een 'melt-up' van de markten, waar de waarderingen even blijven oplopen, bewerkstelligen. Maar zo'n oplopende trend in een peperdure markt moet men proberen te missen als kiespijn.

DIEDERIK SCHMULL, 28 September, 2024, Westcliff-On-Sea, ESSEX, U.K.

MEDEDELING: COMMENTAREN WORDEN NU, VOORDAT PLAATSING PLAATS VINDT, PREVENTIEF GECONTROLEERD. MEN MOET ALTIJD IN GEDACHTEN HOUDEN, DAT DIT BLOG VOORNAMELIJK GERICHT IS TOT DEGENEN, DIE BELANGSTELLING HEBBEN VOOR HET INTERNATIONALE BEURSGEBEUREN. DUS COMMENTAREN OVER COVID, W.E.F., 'KLIMAATVERANDERING' OF DE OORLOGEN, WORDEN MEESTAL NIET OP PRIJS GESTELD. HET STAAT IEDEREEN NATUURLIJK VRIJ OM PERSOONLIJK EEN BEPAALDE CULTUS AAN TE HANGEN, ZONDER ANDEREN DAARMEE LASTIG TE VALLEN.

MEN KAN TE ALLEN TIJDE EEN E-MAIL (DSCHMULL@GMAIL.COM) OF EEN TWEET (VIA TWITTER, @RICKSCHMULL) STUREN NAAR ONDERGETEKENDE.

Het Blog SCHMULLADDERTJEONDERHETGRAS heeft thans 6 soorten van lidmaatschap. WORD LID! U bent van harte welkom! Uw lidmaatschap geeft recht op persoonlijk advies, regelmatige Pamfletten, lunches, borrels en belangrijke artikelen.  Zie voor nadere gegevens onderaan het Blog.

(ISTOCK)

 

STABIELE PRIJZEN? VERGEET HET MAAR.

STABIELE PRIJZEN? VERGEET HET MAAR.

De 40-jarige periode van de structurele vertraging van prijsinflatie ('desinflatie') is sinds 2020 definitief voorbij. Dat betekent, dat de rentestand en het prijspeil voorlopig nog heel lang, wellicht gedurende tientallen jaren, met tijdelijke onderbrekingen, heel hoog blijven en wellicht zullen blijven stijgen. Lage rente, laat staan Nul of Negatieve rente, wordt een vereerd symbool van een verleden, dat niet meer terugkeert, zo ver het oog reikt. In de komende geschiedenisboekjes kan dat gewoon worden afgedaan als een rare historische dwaling. 

 

(LYN ALDEN) - DE CRISIS IN HET GELD OP LANGE TERMIJN. MET HET 'EINDSPEL' KAN MEN ALLE KANTEN OP. NIEMAND WEET, HOE HET UITEINDELIJK AFLOOPT, MAAR SPANNEND WORDT HET WEL!

De COVID-pandemie in 2020 veroorzaakte een economische schok zonder weerga. Overheden namen hun toevlucht tot gigantische monetaire stimuleringsprogramma's, waardoor de staatsschuld ongelooflijk toenam. In Amerika alleen al, steeg de staatsschuld sinds 2019 met liefst 50%, terwijl de balans van de Federal Reserve, de Amerikaanse Centrale Bank, een nog grotere explosie van activa beleefde. Tegelijkertijd liepen de begrotingstekorten overal totaal uit de hand, alsof er een wereldoorlog had plaatsgevonden. 

(FIRST TRUST)(August 7th, 2024)(!) - MONETARY POLICY IS OUT OF CONTROL

https://www.ftportfolios.com/Commentary/EconomicResearch/2024/8/7/monetary-policy-is-out-of-control

Al die tekorten en schulden zullen in de komende decennia geleidelijk moeten worden afgebouwd. De onzekerheden hierover worden nu nog ernstig onderschat. Maar het is zonneklaar, dat de koopkracht van het geld nog tientallen jaren op de tocht zal staan. Bovendien zal de rente, tegen de algemene verwachting in, eerder de neiging hebben om te stijgen. Er komt helemaal geen terugkeer naar 'normale' tijden. Integendeel!

(ECB)(WOLFSTREET) - DE AFBOUW VAN DE ACTIVA OP DE BALANS VAN DE ECB IS IN VOLLE GANG, MAAR ER IS NOG EEN LANGE WEG TE GAAN. DIT DUURT NOG VELE JAREN.

Helaas is er ook nog eens een langdurige periode aangebroken van 'ieder voor zich'. Men is genoodzaakt om de afhankelijkheid van de kwetsbare toeleveringsketen zoveel mogelijk te beperken, voor zover dat mogelijk is ('reshoring'). Deze trend van deglobalisering gaat gepaard met toenemende handelsbeschermende maatregelen ('protectionisme'). Maar dat is wel inflatoir. En dan laten we al dat wapengekletter overal maar even buiten beschouwing. De defensie-uitgaven, als percentage van de economie, zijn pas begonnen te stijgen. Een nieuwe Koude Oorlog wordt langzaamaan zichtbaar. Daarom lijkt elke teruggang van inflatie tijdelijk. De trend van de structurele inflatie blijft, met onderbrekingen, in de komende 10 jaar duidelijk omhoog gericht. Dat heeft tot gevolg, dat schuld ook steeds duurder wordt. Het lot van ondernemingen met excessieve schuld is in zo'n scenario bezegeld. De oplopende rentebetalingen van overheid, bedrijf en burger worden op den duur een totale nachtmerrie!

Source: Pictet Wealth Management, Bureau of Labor Statistics, Eurostat, as of 01.04.2024

De huidige periode vertoont veel overeenkomst met de jaren '70. Die jaren werden gekenmerkt door hoge inflatie en geopolitieke onrust. Elke rentedaling bleek tijdelijk. Tegenwoordig is elke eventuele daling in de korte rente geen reden om de handen in de lucht te steken. De lange rente is veel belangrijker voor beleggers. Maar die lange rente zal de zeer onzekere toekomst van het algemene prijspeil moeten verdisconteren en lijkt nu veel te laag. Alleen al het gebrek aan investeringen in de grondstoffensector, in de laatste 10 jaar, is niet zonder gevolgen. Dat zal onherroepelijk leiden tot hogere prijzen, vooral als militaire conflicten zich weer eens uitbreiden. Tekorten en rantsoeneringen doemen op. 

(BLOOMBERG) - DE INFLATIE-VERWACHTINGEN OP LANGE TERMIJN LOPEN DE SPUIGATEN UIT.

Hoe kan een belegger in deze stormachtige tijden het beste overleven? Allereerst veel kasgeld in de vorm van kortlopende staatsleningen. Een staat gaat zelden failliet, vanwege haar vermogen tot belastingheffing, wat ontbreekt bij een bedrijf. Verder een belang in basisconsumptiegoederen. zoals voeding, drank en huishoudproducten lijkt een zinnige strategie. Ook aandelen met een langdurige geschiedenis van dividendverhogingen komen in aanmerking. Inkomsten uit beleggingen zullen, voor de gemiddelde belegger, een veel grotere rol spelen dan vermogenswinsten, naarmate daar steeds moeilijker is om aan te komen. Elke opgeblazen ballon loopt, vroeg of laat, weer leeg. De jongere generatie moet dat nog meemaken. 

There Are More Billionaires Than Ever ! (OAKTREE)

Dit alles is slecht nieuws voor langlopende obligaties. Natuurlijk kan men op de afloopdatum rekenen op een aflossing van 100% (pari), maar de tussentijdse fluctuaties in waardering kunnen pijnlijk aankomen. De meeste beleggers hebben geen horizon van 30 jaar of langer. Als het obligatie-rendement stijgt, daalt de waardering daarvan. Dit wordt schering en inslag in de komende 10 jaar. Worden langlopende obligaties weer 'vogelvrij' ('certificates of confiscation'), zoals in de jaren '70?

Dividendloze edele metalen, zoals Goud (het 'echte' geld) en Zilver, verdienen ook een plaats in een beleggingsportefeuille, maar dan uitsluitend als verzekering tegen het ondenkbare. Maar reken maar, dat Vadertje Staat, in een echte crisis, de bezitters daarvan registreert en wellicht aan banden legt, zoals dat in het verleden herhaaldelijk is gebeurd. Het zij zo! Het is niet anders. Het leven gaat daarna gewoon verder. 

(GUSTAVABOLSA) - DE S&P 500 INDEX INCLUSIEF HERBELEGGING VAN DIVIDENDEN! HET GEHEIM VAN SAMENGESTELDE INTEREST (RENTE OP RENTE).

DIEDERIK SCHMULL, 21 Augustus, 2024

MEDEDELING: COMMENTAREN WORDEN NU, VOORDAT PLAATSING PLAATS VINDT, PREVENTIEF GECONTROLEERD. MEN MOET ALTIJD IN GEDACHTEN HOUDEN, DAT DIT BLOG VOORNAMELIJK GERICHT IS TOT DEGENEN, DIE BELANGSTELLING HEBBEN VOOR HET INTERNATIONALE BEURSGEBEUREN. DUS COMMENTAREN OVER COVID, W.E.F. OF DE OORLOGEN, WORDEN MEESTAL NIET OP PRIJS GESTELD.

MEN KAN TE ALLEN TIJDE EEN E-MAIL (DSCHMULL@GMAIL.COM) OF EEN TWEET (VIA TWITTER, @RICKSCHMULL) STUREN NAAR ONDERGETEKENDE.

Het Blog SCHMULLADDERTJEONDERHETGRAS heeft thans 6 soorten van lidmaatschap. WORD LID! U bent van harte welkom! Uw lidmaatschap geeft recht op persoonlijk advies, regelmatige Pamfletten, lunches, borrels en belangrijke artikelen.  Zie voor nadere gegevens onderaan het Blog.

(REDFIN) - IN DE AFGELOPEN 10 JAAR IS HET PERCENTAGE VAN AMERIKAANSE WONINGEN, TER WAARDE VAN $ 1 MILJOEN OF MEER GESTEGEN VAN 2% NAAR 8.5%!

(FT)(WARREN BUFFETT) - DE HOOGSTE KASGELD-POSITIE (KORTLOPENDE U.S. TREASURIES) ALS PERCENTAGE VAN HET VERMOGEN OOIT! VOORBEREIDING OP EEN CRASH?