TIP: DE LIQUIDITEITSBUBBEL SPAT UIT ELKAAR

(TIP): DE LIQUIDITEITSBUBBEL SPAT UIT ELKAAR

Maar niemand weet wanneer de extreme monetaire stimuleringsmaatregelen eindigen in een regelrechte catastrofe. Centrale Banken mogen dan in eerste instantie heldhaftig de wereld hebben behoed voor een depressie, maar laat er geen twijfel over bestaan, dat de held in het klassieke toneel meestal in het vierde bedrijf ondergaat, na het begin van de ontknoping. De duizenden miljarden, die in de afgelopen paar jaar door de Centrale Banken in het leven zijn geroepen, hebben geleid tot buitensporige speculaties, waardoor het financiele systeem uiteindelijk in al zijn voegen kraakt en ernstig uit zijn evenwicht raakt. Juist omdat structurele tekortkomingen niet werden aangepakt, is de wereld nu gevaarlijker dan ooit.

Natuurlijk kunnen de optimisten gelijk krijgen, dat de beurshausse nog lang niet voorbij is. Maar de tragedie, die daarop volgt, zal de welvaart wegvagen. Het gevierde liquiditeitsmonster kan men op een gegeven moment niet meer onder controle houden. Denk maar eens terug aan Benjamin Strong, destijds hoofd van de Federal Reserve van New York, die in 1927 een beetje (‘coup de’) whisky toediende aan de aandelenmarkt door de aankoop van Treasuries, de verkoop van de Dollar en de gigantische uitbreiding van goedkoop krediet. De markten beleefden een dronken roes van enkele jaren, terwijl de meeste deskundigen van die tijd het economische onheil niet zagen aankomen. ‘Er komt nooit meer een crash’ (John Maynard Keynes - 1927), ‘welvaart en vrede overal’ (President Coolidge - 1928), en ‘een crash is uitgesloten’ (Professor Irving Fisher - 1929) waren de typische uitspraken, die de massa in slaap deden sussen. Daarom is de extreme monetaire verruiming, die heeft plaatsgevonden en die tegenwoordig nog vrijwel onverminderd wordt voortgezet, een rampzalige maatregel van de eerste orde! Wacht maar tot de beloofde Gouden Bergen slechts een muis baren en het verwachte economische herstel een illusie blijkt. De Grote Depressie, die de wereld dan weer te wachten staat, zal wederom door de beleidsmakers worden weggewuifd, voordat zij roemloos plaats moeten maken voor de angstaanjagende populisten.

Ondergetekende was een van de zeer weinigen, die bleef vasthouden aan het scenario van steeds lagere rentes en obligatierendementen op basis van de wereldwijde deflatoire ontwikkelingen. Nu dit scenario onlangs op dramatische wijze werkelijklheid is geworden, kan men terecht gaan twijfelen aan het komende economische herstel. De aandelenbeurzen waren op dat herstel allang vooruitgelopen, terwijl riskante activa, zoals gepeperde ‘hoogrenderende’ rommelobligaties, bleven dansen om het Gouden Kalf. Is het echt wel zo zeker, dat de hyperactieve Centrale Banken ook dit keer zullen bijspringen met een nieuwe ronde van whisky om het eventuele deflatiegevaar af te wenden? Het ziet er veeleer naar uit, dat het met schuld beladen Westen, hoe dan ook, steeds meer op weg is naar een soort ‘Japanificatie’, gepaard gaande met enkele ‘verloren’ decennia! Slechts weinigen kunnen dat openlijk toegeven, maar de spectaculaire waardestijging in kwaliteitsobligaties en Treasuries, zelfs na een triomftocht van ruim 30 jaar, moet de eeuwige optimisten toch te denken geven.

DIEDERIK SCHMULL

25 Mei, 2014

WESTCLIFF-On-SEA