ALLES WORDT ANDERS.

ALLES WORDT ANDERS


Hopelijk duurt de huidige economische virusdepressie geen 10 jaar. 10 jaar? Heeft u zich daarop voorbereid? Minstens zolang duurden de laatste 2 depressies van 1873 en 1929,
zonder een wereldwijde epidemie. De wereldwijde Lange Depressie van 1873, na de grandiose Industrieele Revolutie, bleef zelfs, met horten en stoten, tot 1896 (23 jaar!) aanhouden. De Depressie vanaf 1929, na de uitdagende mode van de brullende jaren '20 ('roaring twenties'), met steeds kortere rokken, werd, na 10 jaar, ook nog eens gevolgd door de Tweede Wereld- oorlog. Maar beide crisisperioden werden wel eerst voorafgegaan door een ongekende economische vooruitgang en een fenomenale kredietcyclus, die allebei uiteindelijk spaak liepen. Alles werd anders. 

(21 April, 2020): NA DE INEENSTORTING, IS EEN VAT RUWE OLIE, NA EN VOOR INFLATIE (REEEL EN NOMINAAL), NU LAGER DAN IN 1870 (150 JAAR GELEDEN)! DE INFLATIE IN AMERIKA STEEG SINDSDIEN MET LIEFST 2870%. IS OLIE NU NIET TE GOEDKOOP OF IS DIT, HOE VOORLOPIG STRUCTURELE DEFLATIE ERUIT ZIET?

GRONDSTOFFENPRIJZEN IN HET ALGEMEEN, NA AFTREK VAN INFLATIE, DALEN AL GEDURENDE 270 JAAR, VANWEGE EEUWIGE OVERPRODUCTIE EN MENSELIJKE VINDINGRIJKHEID. ZAL DE CORONAVIRUS DE DEFINITIEVE GENADESLAG TOEBRENGEN  AAN DE GRONDSTOFFENSECTOR?



(MINEWEB)(1801 - 2005)(200 jaar)

DEZE CHART VAN 2014 (1900 - 2010) WAS NOG TAMELIJK OPTIMISTISCH. MAAR ALS OLIE NIET WAS WEGGELATEN, DAN STONDEN GRONDSTOFFENPRIJZEN NU NOG VEEL LAGER:




(MARISCAL AND POWELL)(2014) : NAIVE PROJECTION WAS TOO OPTIMISTIC!

https://voxeu.org/article/commodity-booms-and-busts-evidence-1900-2015





(VISUALCAPITALIST)(BANK OF CANADA)(2016): HET HOOGTEPUNT VAN DE 4de SUPERCYCLUS IN GRONDSTOFFENPRIJZEN WAS IN 2011. SINDSDIEN IS HET WEER BERGAFWAARTS NAAR EEN NIVEAU, WELLICHT LAGER DAN OOIT, VANWEGE OPDOEMENDE STRUCTURELE DEFLATIE EN GIGANTISCHE, KREDIETGEDREVEN OVERCAPACITEIT.

https://medium.com/technicity/decoding-the-commodity-super-cycle-1e17f34486b9

Ondertussen is de wereldeconomie helemaal in elkaar gezakt, met de hoogste, al of niet tijdelijke, werkeloosheid in de geschiedenis, dankzij Lady Corona (COVID-19). Zij is nieuw en wil dolgraag met u kennismaken, vooral als u nog niet immuun bent. Zij is zo eng en besmettelijk, dat bijna iedereen met haar in aanraking zal komen, zonder dat men het vaak in de gaten heeft. Iedereen kan dus ongevraagd haar drager worden, zonder enige symptomen te vertonen. Alleen een ruimtepak biedt mogelijke bescherming.

Er zijn al aanwijzingen, dat degenen. die zijn hersteld van COVID-19, slechts in beperkte mate immuun zijn geworden. Daarom lijkt de uitgifte van immuniteitspaspoorten voorbarig, wat een akelige tegenslag is, maar ook mogelijke discriminatie voorkomt van wie wel en wie niet weer aan de slag kan. Dat vergroot de kans op permanente controle op de gezondheidstoestand van iedereen, wat in Azie nu heel gewoon is. Het geraamte voor een machtsstaat, die in een permanente oorlogstoestand, dit keer tegen een virus, verkeert? Waarschijnlijk is het sterftecijfer uiteindelijk 2% (tot dusver echter: 3.4% wereldwijd) oftewel minstens 145 miljoen mensen. Maar dan zijn er nog steeds 7.7 miljard mensen op aarde over. Wat jammer voor degenen, die de wereld wat sneller hadden willen laten ontvolken om de planeet te redden van haar ondergang door klimaatverandering.

Verwacht niet teveel van een eventueel vaccin tegen COVID-19 (SARS-CoV2). Er is nog steeds geen vaccin tegen SARS-CoV1, MERS, en AIDS, met geschatte sterftecijfers van respectievelijk 9.6%, 40% en 100%. Bemoedigend is echter wel, dat er een vaccin is ontwikkeld tegen HEPATITIS-B (leverinfectie), met een sterftecijfer van 1%, tegen MAZELEN, met een sterftecijfer van 15%, tegen MALARIA, met een sterftecijfer van 44% in Afrika en tegen HONDSDOLHEID (Rabies), EBOLA en POKKEN (Smallpox), met sterftecijfers van 90% tot 100%. Het POKKENVIRUS lijkt nu zelfs uitgestorven, nadat 300 miljoen mensen hieraan stierven. Er bestaan ook 2 vaccins tegen het POLIOVIRUS (Kinderverlamming), met een sterftecijfer van 15% tot 30% bij volwassenen, en het INFLUENZAVIRUS (Griep) met een sterftecijfer van minder dan 1%. De meesten laten een inenting tegen Griep daarom achterwege. Maar stel eens voor, dat men de seizoensgriep en COVID-19 tegelijk zou krijgen!

Dat is nu precies, waarom de mogelijk tweede golf van COVID-19, of een mutatie daarvan, in het najaar van 2020, veel erger zou kunnen worden dan de eerste, net zoals bij de Spaanse griep van 2018. De Spaanse griep beleefde zelfs 3 golven, net zoals de Grote Plaag van Athene in de 5de eeuw v.Chr., de Pokkenepidemie van de 18de eeuw en de Influenza Epidemie van 1957. De reden voor een 2de en 3rde golf is het gebrek aan 'kudde-immuniteit' ('herd immunity'), wat zelfs in New York, een van de grootste brandhaarden in 2020, momenteel op slechts 21% wordt geschat. Dit is vergelijkbaar met de eerste krachtige Supergolf van een Tsunami, die vaak gevolgd wordt door meerdere, soms krachtigere golven tot wel 80 km/h. Overigens lijkt, na vaccinatie, de immuniteit bij Pokken, Mazelen en Hepatitis-B levenslang te kunnen gelden, terwijl die van de 4 Coronavirussen, zelfs met een eventueel vaccin, kennelijk nooit van lange duur kan zijn, vanwege hun typische structuur.

https://www.livescience.com/56598-deadliest-viruses-on-earth.html

Welkom in de viruswereld van vele goedbedoelde verzinsels. Niemand weet het werkelijke sterftecijfer, dat uitsluitend aan dit virus moet worden toegeschreven. De meeste, vooral oudere, mensen hebben onderliggende gezondheidsproblemen, zoals kanker, suikerziekte en hartziekte, en bezwijken aan longtuberculose, longontsteking of zelfs influenza (griep), als eenmaal het virus toeslaat. Ziekenhuizen in Amerika bijvoorbeeld, krijgen een aanzienlijk hogere vergoeding van het Medicare systeem, als COVID-19 als doodsoorzaak wordt opgegeven.

Dit is de tijd, dat de wereld steeds meer haar aandacht zal richten op de onderbelichte schaduwkanten van de relatie tussen mens en dier. Zou het virusgevaar van levende wilde dieren bij de traditionele Chinese geneeskunde worden onderschat? Zou men tegenwoordig ook soms moeten stilstaan bij de mogelijke overdracht van ziektes van huisdieren in gezinshuishoudingen? Zou de mens zich misschien beter moeten beschermen bij een bezoek aan een dierentuin? Om maar te zwijgen over de onzichtbare experimenten met dieren en gevogelte in vele laboratoria. Zo zou de vleermuis al jarenlang een hoofdrol hebben gespeeld in de wereldwijde wapenwedloop van biologische oorlogsvoering.

Wat toevallig, dat dit virus eerst in Wuhan, China in December, 2019, en daarna in Iran toesloeg. De ene na de andere hoogeplaatste Iraanse functionaris werd geveld. Wat toevallig, dat 2 maanden eerder, op 18 October, 2019, talloze beleidsmakers, samen met de Johns Hopkins Center for Health Security, een grootscheepse simulatie-oefening hielden onder de titel: nCov-2019, de oorspronkelijke benaming van COVID-19. Waarom vond zo'n oefening plaats, terwijl deze virusepidemie nog niet eens bestond? Wat toevallig, dat de Bill en Melinda Gates Foundation (activa: $ 40 miljard), de sponsor was van die simulatie-oefening. Wat toevallig, dat het octrooi ('patent') op het Coronavirus en alle daarmee verband houdende vaccins, in handen is van het Pirbright Institute, dat o.a. is gefinancierd door de Gates Foundation. Dat octrooi werd op 20 November, 2018 verleend. Waarom worden octrooien verleend voor het uitvinden van virussen? Waarom heeft het Amerikaanse CDC (Centers for Disease Control and Prevention) 50 octrooien voor vaccinaties? Werd dit virus soms losgelaten, zonder dat er al doeltreffende tegenmaatregelen waren genomen, ondanks de onderlinge verbondenheid van de gehele wereld? Wat toevallig, dat China in 2019 ook nog eens een geweldige vogel- en varkensgriep achter de rug had. Reken maar, dat hier misschien veel meer achter steekt, dan wat men op het eerste gezicht dacht. (Zie: #COVID19; #CORONAVIRUS; #LOCKDOWN; COVID.pdf; etc.)

Het is begrijpelijk, dat de tegenstand van quarantainemaatregelen overal aanzienlijk toeneemt. Zolang het virus niet is bedwongen, moet men er echter mee rekening houden, dat er een periode volgt van al of niet tijdelijke versoepeling, desnoods onder de dreiging van de staat van beleg. Een business model van sociale distantieering ('social distancing') lijkt trouwens nauwelijks of niet winstgevend. De quarantaine werd tenslotte ingesteld, zodra het excessieve, naast het normale, dodental uit de hand dreigde te lopen, omdat men, in eerste instantie, of het virus negeerde of naief geloofde, dat men kon wachten op 'kudde-immuniteit' ('herd immunity').

Toen de Zwarte Dood oftewel de Builenpest in 1347, via Italie, haar intrede deed in Europa, bleef de ziekte in de eeuwen daarop de kop opsteken. Europa had al ruim eenderde van zijn bevolking hieraan verloren. Zo brak deze ziekte in 1720 weer uit in de belangrijke havenstad Marseille. Om de verspreiding daarvan te stoppen, werd er een muur gebouwd rondom de stad (Mur de la Peste). Er stond de doodstraf op enige communicatie van de stad met de rest van de Provence. Op een gegeven moment besloot men om de grenzen van geheel Europa definitief dicht te gooien. Vanaf 1770, stelde het Hapsburgse Rijk een 'cordon sanitaire' in van 1600 kilometer(!) langs de grens met de Ottomanen, want Constantinopel, het huidige Istanbul, bleek een voortdurende haard van besmetting. Ruim 100.000 man bewaakten deze militaire grens met geweren (musketten) en uitkijkposten. Brieven werden uitgerookt met zwavel en het geld werd gewassen in azijn. Pas in 1871, na 101 jaar (!), werd deze grens definitief ontmanteld.

Alles wordt anders. De wereld staat pas aan het begin van een wereldwijde economische ramp. Vele bedrijven en, zelfs gehele bedrijfstakken, zullen straks opeens zijn verdwenen. Het leven zal nooit meer zijn zoals vroeger, ookal omdat de mens zelf voorgoed is veranderd. Na zo'n schok, zal het heel lang duren om over zo'n trauma heen te komen. Feestvieren met de medemens, een essentieel onderdeel van het dagelijks leven, lijkt voorlopig opeens minder aantrekkelijk:

(CBS NEWS POLL, April, 2020):

Vergeet niet, dat de consument 70% van de economie bepaalt en dat de meeste economische activiteit in elk land te danken is aan grootstedelijke agglommeraties, die waarschijnlijk het langst de quarantainetoestand moeten volhouden, vanwege hun hoge sterftecijfers. Verder staat men nog pas aan het begin van uitgebreide keuringen om de gezondheidstoestand van iedereen vast te stellen, wat een voorwaarde lijkt voor de opheffing van de quarantaine. Helaas geven vele testapparaten een onbetrouwbare uitslag, vooral na 24 uur, waardoor de onzekerheid voorlopig niet verdwijnt. Ook moeten al degenen, die in aanraking zijn geweest met iemand, die een positieve uitslag heeft gehad, worden getraceerd. Zelfs het kleine IJSLAND had op een gegeven moment een team van 160 mensen om dit uit te voeren. De uitdagingen voor een groot land zijn in dit opzicht enorm! Maar het doel is, dat men zich weer veiliger gaat voelen.

Maar de economie moet natuurlijk wel enigszins overeind blijven in het geval, dat men weer gereed is om die aan te zwengelen. Daarom is menige overheid nu gedwongen om uiterst kostbare maatregelen te nemen, ter waarde van duizenden miljarden, die echter niet moeten worden gezien als stimuleringen, maar eerder als compensaties voor de kolossale vraaguitval als gevolg van de quarantaine. De Westerse economie bestaat voornamelijk uit de dienstensector, die in sneltreinvaart is geimplodeerd.

Dit noodzakelijke crisisbeleid leidt tot een explosie van staatsschulden als percentage van het Bruto Binnenlands Product (BBP). De meeste overheden kunnen nu echter staatsleningen uitgeven tegen een zeer lage rente, omdat het Grote Geld voorlopig alle lust heeft verloren in riskantere beleggingen. Een overheid heeft tenminste de macht om belasting te heffen, een bedrijf niet. De kwantitatieve verruiming ('quantitative easing' - QE) is dit keer een veelvoud van die van na de financieele crisis in 2008 tot 2009. Maar men moet dat zien in het licht van de totale wereldschuld van zo'n $ 255.000 miljard oftewel 350% van het BBP van de wereld. De duizenden miljarden aan geldinjecties en garanties zijn een schijntje in vergelijking met de omvang van de wankele krediet- en derivatenpiramide! Men probeert juist deflatie te bestrijden en te voorkomen, dat deze gigantische piramides omvallen. De boot is lek en men probeert om de zaak drijvende te houden. Geen inflatie in zicht! Integendeel.

(CRESCAT): M2 GELDHOEVEELHEID OFTEWEL GELD, DAT DIRECT BESCHIKBAAR IS ('NEAR MONEY') EN ONDERDEEL VORMT VAN DE TOTALE GELDHOEVEELHEID ('MONETARY BASE'): EEN VULKAANUITBARSTING, MAAR DIT IS GEEN ECHT 'GELDDRUKKEN'!



(TRADINGECONOMICS.COM)(April 2020: DE EXPLOSIEVE STIJGING VAN M2 ('NEAR MONEY') OM DE VRAAGUITVAL VAN DE QUARANTAINE TE COMPENSEREN, WAT DUS GEEN ECHTE MONETAIRE STIMULERING IS:



(St.LouisFED)April 2020): M2 ('NEAR MONEY') GELDHOEVEELHEID: DE STIJGING DIENT OM DE GATEN TE DICHTEN VAN DE LEKKENDE BOOT EN MOET NIET WORDEN GEZIEN ALS MONETAIRE STIMULERING:




QE (Quantative Easing), dat de balans van een Centrale Bank verhoogt, is GEEN 'gelddrukken'. Het is een ruil van activa ('asset swap') van relatief illiquide obligaties voor liquiditeiten, met geld 'uit het niets' van de Centrale Bank, waarbij de totale geldhoeveelheid ('monetary base') nagenoeg onveranderd blijft, anders dan de 'natuurlijke' stijging om de economie te accommoderen. Het staat gelijk aan het 'rondpompen' ('recycling') van activa om liquiditeiten te verhogen. Het gevolg kan zijn, dat die nieuwe liquiditeiten weer worden belegd in aandelen of onroerend goed, waardoor er activa-inflatie ('zeepbellen') ontstaat, het zogenaamde vermogenseffect, welke de ongelijkheid verhoogt tussen de 'haves' en de 'have nots'. Overigens is 95% van de totale 'geldschepping' afkomstig van het particuliere banksysteem door middel van kredieten in ruil voor onderpand of kasstromen.

Maar er ontstaat geen consumentenprijsinflatie, noch hyperinflatie, noch een Dollardaling, noch noemenswaardige economische groei, net zoals tussen 2009 en 2020. Dit was de reden voor de spectaculaire hausse in, met name, de alom gehate, Amerikaanse Treasuries, welke de sterkste aanbeveling waren van ondergetekende in de laatste decennia, ondanks de algemene twijfel. Die hausse is nog steeds niet voorbij! De rendementen van de 10-jarige Treasury (0.62%) en van de 30-jarige Treasury (1.17%) zijn, tijdens de verwachte  komende deflatoire ineenstorting, op weg naar respectievelijk NEGATIEF en 0.5%, met een dienovereenkomstige waardestijging, vanwege de internationale vlucht naar veilige havens. Tegelijkertijd zal de daling in de omloopsnelheid van het geld ('velocity'), een voorwaarde voor echte inflatie, wat nu op een 60-jarig laagtepunt staat, zich meedogenloos voortzetten.

(TRADINGECONOMICS.COM): M2 OMLOOPSNELHEID VAN HET GELD ('VELOCITY'), DIE BEPALEND IS VOOR INFLATIE: DE 23-JARIGE INSTORTING ZET ZICH VOORT EN DUIDT OP DEFLATIE!




(FT)(6 APRIL, 2020): DE BALANS VAN DE AMERIKAANSE FEDERAL RESERVE EXPLODEERT, VANWEGE QE:

https://www.yardeni.com/pub/peacockfedecbassets.pdf

(FT)(6 April, 2020): MAAR DE BALANS VAN DE BANK OF JAPAN (BOJ), ALS PERCENTAGE VAN HET BBP, IS NOG VERREWEG DE GROOTSTE TER WERELD VAN DE GROTE CENTRALE BANKEN, GROTER DAN DE WAARDE VAN HAAR GEHELE ECONOMIE! DIE VAN DE FEDERAL RESERVE STAAT SLECHTS OP NO. 4. DE ECB MAG ER OOK WEZEN, MAAR DIE PROBEERT DE EUROZONE EN HET EUROPESE BANKWEZEN OVEREIND TE HOUDEN. VAN DE KLEINERE CENTRALE BANKEN, STAAT DE ZWITSERSE NATIONALE BANK (SNB) OVERIGENS HELEMAAL BOVENAAN OP 120% (!) VAN HAAR BBP, OM DE STERKTE IN DE ZWITSERSE FRANK (CHF) TEGEN TE GAAN. ALLEMAAL VANWEGE 'QUANTITATIVE EASING' (QE):

Natuurlijk bestaat er hier en daar een onterechte angst, dat er echt 'geld moet worden gedrukt', hetzij door 'helikoptergeld' hetzij door MMT ('Modern Monetary Theory'), wat wel zou kunnen leiden tot echte inflatie en een explosie in de omloopsnelheid van het geld. Geld zou dan een 'hete aardappel' kunnen worden. Maar echt 'gelddrukken', anders dan eenmalig en incidenteel, is in de meeste landen nog wettelijk verboden en de volksvertegenwoordigingen moeten eerst zo'n wetsverandering goedkeuren. Bovendien schiet men er weinig mee op, want gierende consumentenprijsinflatie of hyperinflatie verlaagt de levensstandaard en leidt tot volksopstand, chaos en dictatuur. Het gehele financiele systeem zou dan uit haar evenwicht geraken. Dat doet denken aan Duitsland in de jaren '20, China in de jaren '30, Joegoslavie en Hongarije na de Tweede Wereldoorlog, alsmede talloze landen in Latijns Amerika. 

Het staat gelijk aan politieke zelfmoord en aan een 'na mij de zondvloed' mentaliteit. Het relatief conservatieve Amerikaanse Congress zal deze weg nooit bewandelen. Die mentaliteit bestaat uitsluitend in exotische, corrupte landen, of na een plotselinge blikseminslag, zoals oorlog. Het zou de doodsteek betekenen voor Amerikaanse Treasuries, die het onderpand vormen voor het internationale kredietsysteem. Ook de Amerikaanse Dollar zou dan, als wereldmunt, in ernstige opspraak kunnen komen. De gedachte alleen al! Maar mocht de ECB, onder druk van Zuid-Europa, ooit daartoe willen overgaan, tegen de wens van Duitsland en Nederland in, dan zou dat het einde inluiden van de EURO, de EUROZONE en wellicht de EU.

De aanzienlijk hogere staatsschulden, de structureel torenhoge werkeloosheid en de massieve vergroting van de balansen van de Centrale Banken door QE, zullen daarom de economische groei en inflatie juist verder verminderen, net zoals tussen 2009 en 2020. Hoe meer schuld, des te minder economische groei, hoe laag de rente ook is. Na de virusschok, volgt een langdurige periode van wonden likken, soberheid, schuldafbouw, hogere belastingen tegelijk met aanzienlijk hogere besparingen, zoals na elke crisis. John Maynard Keynes schreef in 1940 een Pamflet: 'How To Pay For The War'. Toen de oorlog voorbij was, kregen de hoogstbetaalden in Groot Brittannie de rekening gepresenteerd met een 97.5% marginale inkomstenbelasting en iedereen werd verplicht om deel te nemen aan spaarplannen.

Economische stagnatie en deflatie liggen in het verschiet, een zogenaamd L-herstel. Er lijkt weinig kans op een U-herstel of op een W-herstel, laat staan op een V-herstel. De rendementen van solide obligaties zullen, met tijdelijke onderbrekingen, blijven dalen, met een dienovereenkomstige waardestijging. Ondanks hun 39-jarige hausse, zijn solide obligaties veel goedkoper dan aandelen en onroerend goed, vooral in een klimaat, dat neigt naar deflatie en schuldherstructurering. Elke afschrijving van schuld is uiterst deflatoir, want de schuld van de een, is het bezit van de ander.

Is er kans op een Internationale Monetaire Reset, een tweede overeenkomst in de trant van Bretton Woods (1945 - 1971), nu de wereldschuld helemaal uit de hand lijkt te zijn gelopen? Bij zo'n overeenkomst zijn er altijd winnaars en verliezers en het is voorlopig onwaarschijnlijk, dat de huidige verdeelde wereld bereid is om rondom de tafel te gaan zitten. De realiteit is, dat de grootmachten allang met elkaar op uiterst gespannen voet staan. Oorlog is weer niet uitgesloten.

(PIMCO)(April 2020): DE DRAMATISCHE VERLAGING VAN DE RENTETARIEVEN VAN DE CENTRALE BANKEN VAN DE ONTWIKKELDE LANDEN SINDS 2007: DIT DUIDT OP EEN STAAT VAN PANIEK! ZULKE LAGE RENTE IS EEN TEKEN VAN EEN HELE ZIEKE ECONOMIE:



De huidige Dollarstandaard (88% van alle wereldwijde transacties; 80% van de wereldschuld; en 60% van de wereldreserves) lijkt nog tientallen jaren van kracht te blijven, bij gebrek aan enig alternatief. De Euro wankelt, na 20 jaar, nog steeds; de Chinese Renminbi (RMB) is nog steeds niet inwisselbaar; en de Speciale Trekkingsrechten (SDR's) van het IMF genieten, na 50 jaar, weinig vertrouwen als betaalmiddel of als opslag van waarde ('store of value'), omdat het ontbreekt aan een machtige ondersteuning van een democratisch land met een rechtsstaat, zoals de Dollar. Een wereldmunt kan alleen blijven bestaan, als een land bereid en in staat is om structurele betalingsbalanstekorten te accepteren, anders ontstaat er een wereldwijd tekort aan die munt. 

Er is nu al een enorm Dollartekort, doordat de gehele wereld in de laatste 10 jaar excessieve leningen in Dollars is aangegaan, vooral via de onzichtbare, gigantische Eurodollarmarkt, de markt van 'off-shore' Dollars, die 90% van de wereldhandel financieert en die niet onder toezicht staat van de Amerikaanse Federal Reserve. De rente in die markt is immers lager en er zijn minder regels. Die markt bestaat dus uit een valuta, die alleen Amerika zelf kan uitgeven. De gehele wereld ligt nu weer, net zoals in 2009, aan het infuus van de (tijdelijke?) bilaterale swapovereenkomsten ('liquidity swaps') van de Federal Reserve, anders zouden vooral Europese en Japanse banken gewoon omvallen, tegelijk met de meeste Opkomende Landen.

(BIS)(WORLD BANK)(RABOBANK): DE OMVANG VAN DE EURODOLLAR ('OFF-SHORE DOLLAR')-MARKT IS LIEFST DRIEMAAL ZO GROOT ALS DE AMERIKAANSE ECONOMIE ZELF. DAT VRAAGT OP DEN DUUR OM MOEILIJKHEDEN!



https://www.zerohedge.com/markets/down-rabbit-hole-eurodollar-market-matrix-behind-it-all 

Een andere vraag is, hoelang Amerika bereid is om die rol te blijven vervullen in een klimaat van America First. Niet uitgesloten moet worden, dat er op een gegeven moment een krachtmeting plaatsvindt met de 99% van alle andere valuta's, die sinds 2008 (12 jaar!) tegenover de Dollar zijn gedevalueerd. Als China haar overgewaardeerde Renminbi (RMB) ooit bewust blijft devalueren tegenover de Dollar,  en daardoor haar overcapaciteit c.q. deflatie zou exporteren naar de rest van de wereld, dan krijgen Amerika en President Trump er wellicht genoeg van. Een ontploffing van de Eurodollarmarkt kan niet meer worden uitgesloten, wat een ernstige wereldwijde economische depressie zou kunnen veroorzaken. Amerika kan opeens, ook noodgedwongen, de stekker eruit trekken.

Een kolossale devaluatie van de Chinese Renminbi (RMB) is het ultieme zwaard van Damocles, dat boven de wereldeconomie hangt. Dat zou de structurele deflatie over de gehele wereld bezegelen, want daar valt niet tegenop te boksen. Maar het zwaar gefinancierde Chinese financieele systeem van $ 42.000 miljard, met $ 3.000 miljard aan dubieuze reserves, lijkt op de moeder van alle Ponzifraudes, waarbij het Chinese economische wonder allang te mooi was om waar te zijn. De meeste waarnemers durven hier, uit angst, niet teveel over uit te weiden.

https://www.valuewalk.com/2020/04/worst-bear-market-and-recession/

(TRADINGECONOMICS.COM)(April 2020): DE CHINESE YUAN of RENMINBI TEGENOVER DE DOLLAR: ZAL DE NEERGAANDE TREND SINDS 15 JAAR, NA DE TIJDELIJKE OPWAARTSE STUIPTREKKING SINDS 2015, ZICH STRAKS VOORTZETTEN? DAT ZOU EEN GEBEURTENIS WORDEN VAN DE EERSTE ORDE!



Bij het Plaza Akkoord van 1985 dwong Amerika bijvoorbeeld o.a. Japan en Duitsland om hun valuta's, de Yen en de Deutschmark, tegen hun zin, te revalueren, via valuta-interventies, tegenover de Dollar, wat uiteindelijk de Crash van 1990 in Japan tot gevolg had. Na een beursstijging van 600% tot 1990, stortte de Nikkei 225 index in met 90% in de daarop volgende jaren, tegelijk met een daling nam 90% van hun onroerend goedmarkt. 

Die enorme schok, tegelijk met de toenemende vergrijzing, was de oorzaak van de Japanse stagnatie, deflatie en het risico-mijdend gedrag van de gemiddelde Japanse belegger in de laatste 30 jaar, waarbij de Lange Japanse staatsobligatie (JGB) verreweg de beste Japanse belegging bleek, ondanks of juist dankzij de hoogste staatsschuld, thans 252%, als percentage van haar Bruto Binnenlands Product (BBP) ter wereld. Staat er daarom weer een krachtmeting voor de deur voor een gedwongen revaluatie van o.a. de Euro, wat de Eurozone  momenteel kan missen als kiespijn en wat zou kunnen leiden tot het uiteenvallen van die zone? 

Hoe het ook zij, de Dollar lijkt uiteindelijk uit de huidige crisis sterker dan ooit tevoorschijn te komen, want de enige potentieele concurrent, de Euro is van een monetaire unie, die daarop aanspraak maakt, maar het, na 20 jaar, nog steeds niet is. Een uniforme valutaire aanpak van totaal verschillende culturen ('one size fits all') is op den duur gedoemd om te mislukken of het nu een politiek project is of niet.

Dit zou menigeen weer verrassen, want de Amerikaanse overheidsschuld, als percentage van haar Bruto Binnenlands Product (BBP), schiet, door alle ellende, minstens omhoog van 109% naar 131%. De Eurozone, die niet echt kan worden beschouwd als een echte eenheid, ziet de staatsschuld stijgen van 84% naar 97%, als percentage van haar BBP. Maar dat komt door de begrotingsoverschotten van Duitsland en Nederland. Het percentage van Italie explodeert liefst naar 155%, maar Frankrijk (115%) en Spanje (113%) mogen er ook wezen (alle schattingen van het IMF). De periode na Corona vereist dan een nieuwe start om te proberen terug te keren naar een gezondere staatshuishouding, maar niemand weet hoe en wanneer.

https://www.nrc.nl/nieuws/2020/04/15/tekorten-en-schulden-exploderen-wereldwijd-a3996802#/handelsblad/2020/04/16/%23108 





(HOFSTRA UNIVERSITY): DE BEURS IS TOT ALLES IN STAAT, ONDANKS HET NIEUWS. DAT MAAKT DE VOORSPELLING VAN BEURSKOERSEN ZO GECOMPLICEERD, VOORAL IN EEN AMERIKAANS VERKIEZINGSJAAR. EMOTIES, NIET REDELIJKE INTERPRETATIES, OVERHEERSEN. MAAR DE HACHELIJKE FASE VAN EEN NEERGAANDE MARKT ('BEAR MARKET') IS THE 'RETURN TO NORMAL', NET VOOR DE ECHTE DALING. MOET HET ERGSTE LATER NOG KOMEN?

MEDEDELING: Het Blog SCHMULLADDERTJEONDERHETGRAS heeft thans 6 soorten van lidmaatschap. Word lid! U bent van harte welkom. Uw lidmaatschap geeft recht op persoonlijk advies, regelmatige Pamfletten, lunches, borrels en belangrijke artikelen.  Zie voor nadere gegevens onderaan het Blog.

De volgende Beleggers-Lunch en Borrel vinden hopelijk weer plaats in November, 2020.


DIEDERIK SCHMULL, 27 April, 2020. Westcliff-On-Sea, ESSEX, U.K.


dschmull@gmail.com

TWITTER: @RickSchmull

YOUTUBE: https://www.youtube.com/user/RickSchmull/videos?view_as=subscriber

DE BEER IS LOS!

DE BEER IS LOS!

Oorspronkelijk werd met 'de beer is los' een losgebroken varken bedoeld, dat natuurlijk niet wilde eindigen als een menselijk gerecht. Het betekent ook, dat de wereld de controle is kwijtgeraakt. De wereld is nu in de ban van een Virus (COVID-19), met minstens 8 verschillende stammen, en met een diameter, die kleiner is dan een tienduizendste van een millimeter. Alles is overal, voor onbepaalde tijd, aan het wankelen, zolang dit Virus nog niet is bedwongen. Dat gaat veel langer duren dan verwacht.

(30 Maart, 2020): Tot nu toe in 2020, was de waardestijging van Langere Treasuries (TLT) +22%
en de waardedaling van de S&P 500 aandelenindex - 22%. De triomftocht van Langere Treasuries van de afgelopen 39 jaar zet zich voort, ondanks tijdelijke onderbrekingen. Terwijl riskante activa, zoals aandelen, grondstoffen en onroerend goed, allemaal geen gegarandeerde inkomsten hebben, noch enige vaste afloopdatum, zijn Langere Treasuries, die daarover wel beschikken, verre te prefereren, tijdens stormachtige tijden, boven alle andere onzekere alternatieven, behalve veel Kasgeld. Amerikaanse Treasuries zijn nog steeds de veilige haven voor de gehele wereld, die neigt naar deflatie, vanwege hun geweldige verhandelbaarheid, en zij dienen ook als, algemeen geaccepteerd, onderpand voor het internationale kredietsysteem. Zonder onderpand, geen krediet. Bovendien doet het er helemaal niet toe, hoe laag het rendement is op Treasuries, zolang dat mettertijd maar blijft dalen (lagere rendementen = hogere waarderingen).




(St.LouisFED)(Maart, 2020): In een crisis, zoals nu, vlucht het Grote Geld in Treasuries, waar de rendementen dalen, met een dienovereenkomstige waardestijging, terwijl het ervandoor gaat, als iets maar enigszins riskanter is, zoals Commercial Paper, waar de rendementen
stijgen, met een dienovereenkomstige waardedaling.




Ondertussen is het beest van het Coronavirus (COVID-19) heel eng en heel kwaad. Het laat zich niet zomaar bedwingen. Het vergt veel meer kosten, tijd en moeite dan enig ander virus in de laatste 100 jaar. Niemand is immuun en niemand weet, wie besmettelijk is, zolang de meeste mensen nog niet behoorlijk getest zijn. Het is de ultieme, onzichtbare vijand zonder een bestaand wondermiddel om die te bestrijden. De geschiedenis leert, dat een Pandemie een kwestie is van jaren, niet maanden.



Houdt je gedekt. Dit is niet de tijd om de held uit te hangen, want alles wordt anders. Het Virus krijgt de schuld, omdat 'niemand dat toch zag aankomen', maar de kwetsbaarheid van de wereldeconomie was reeds geruime tijd scherp toegenomen, aangemoedigd door het extreme monetaire beleid van kunstmatig bellen blazen. Er was een welvaartsillusie tevoorschijn getoverd door de natuurlijke prijsvorming uit te schakelen. De boodschap van de spectaculaire waardestijging van de slimste markt ter wereld, de Amerikaanse Treasuries (lagere rendementen = hogere waarderingen), was allang, dat de wereld hele zware tijden tegemoet gaat. Uitstel van de dag des oordeels over de excessieve wereldschuld betekende nooit afstel. Als het eenmaal zover is, dan is dat beest van de afrekening (gedwongen schuldsanering) niet meer te houden en wordt een zachte landing een totale illusie. Dit wordt geen normale recessie, maar een lastige DEPRESSIE. De wereld heeft net een beroerte achter de rug. De werkeloosheid zal, voor onbepaalde tijd, verrassend hoog worden, misschien wel 30 tot 50%. De Eurozone had voor het Coronavirus reeds een officieele werkeloosheid van 7.5%, tweemaal zo hoog als in Amerika! Dit is niet zomaar een tijdelijke recessie. Wees dus op het ergste voorbereid en wacht rustig af, totdat er meer licht in de tunnel verschijnt. Probeer geen vallende messen te vangen!

Dit is echt het einde van de 75-jarige Superkredietcyclus. Nu volgt een langdurige periode van soberheid en STRUCTURELE DEFLATIE, geloof het of niet. De toekomstige lastenverzwaringen voor de bevolking en het bedrijfsleven om de staatsfinancieen te ondersteunen worden niet mals. Het feest is voorbij, want alle pret, in de laatste 10 jaar, was uitsluitend kredietgedreven. De waarde van het onderpand voor dat krediet (activa-inflatie) is in een vrije val geraakt.  Er komt nu een tijd, waarbij de tering naar de nering moet worden gezet. Dat duurt heel lang, terwijl de wereld zwemt in overcapaciteit en terwijl de werkeloosheid waanzinnig omhoog gaat. Europa heeft nog een extra probleem: 80% van de Europese economie is afhankelijk van financiering van het, nu kopschuwe, en wankele bankwezen. Voor de Amerika is dat slechts 15%.

Vergeet niet, dat de S&P 500 index in de laatste 11 jaar met 500% steeg, wat betreft de waardering (koers/winst; koers/omzet; boekwaarde), maar er bestaat zoiets als een 'terugkeer naar het gemiddelde' (reversion to the mean'), wat uiteindelijk onverbiddelijk toeslaat. Dan gaat de slingerbeweging opeens de andere kant op, tot ontsteltenis van hen, die waarderingen negeerden. Waardering deed er toch immers niet toe, als Centrale Banken alles bleven oppompen? Dat is nu voorbij, want de bubbel is gebarsten, het gebouw staat in brand en men kan alleen straks wat nablussen. De realiteit was, dat de economische groei allang stagneerde, naarmate de totale schuld steeg. Er was steeds meer schuld nodig om de economie aan de gang te houden. Dus een Nul-rente is geen tovermiddel voor een economische malaise, want zo'n beleid eindigt altijd in tranen. Zoals nu.

(SEEKINGALPHA): Houdt er maar rekening mee, dat deze neergaande markt ('Bear market') wel eens zou kunnen behoren tot de ernstigste ooit. Er komt geen business-as-usual-scenario!




Net zoals in elke crisis, waren er weer overal marge-stortingen ('margin calls') vereist om de teruggang in activa te compenseren. Kasgeld was weer koning, vooral in Dollars, want het meeste krediet in de wereld luidt in Dollars. Schuldpapier (obligaties) in andere valuta's zijn immers veel minder verhandelbaar. Wanhopige schuldenaren moesten weer alles, wat los en vast zat, van de hand doen, op elke prijs. De 11-jarige stijging van de Dollar tegenover 99% van alle valuta's, is daardoor in tact en de meeste waarnemers, in tegenstelling tot ondergetekende, zijn al jarenlang verbijsterd en terneergeslagen hierover. Die vergaten, dat de reusachtige en, vrij onzichtbare, Eurodollar-markt, bestaande uit 'off-shore'-Dollars, ter waarde van $ 12.000 miljard, die 90% van de wereldhandel financiert en niet valt onder de jurisdictie van de Amerikaanse Federal Reserve, al enige tijd een crisis doormaakt in tegenpartij-risico's, net zoals in 2007 - 2009. Dat tekort aan Dollars moest onlangs weer door de Federal Reserve worden verlicht doormiddel van tijdelijke leningen ('liquidity swaps') aan talloze Centrale Banken, die een rekening hebben bij de FED. De Dollar is immers de reservemunt van de wereld. Europese en Japanse banken spelen een hoofdrol in de Eurodollar-markt, waar minder regels gelden, zoals reserve-verplichtingen, en waar de rente voordeliger is. 'Off-shore Dollars' worden daardoor als iets riskanters beschouwd dan Dollars in Amerika zelf.


(Bloomberg)(31 Maart, 2020): In het eerste kwartaal van 2020, devalueerden bijna alle valuta's tegenover de Amerikaanse Dollar, behalve de Zwitserse Frank en de Japanse Yen. Dit betekent, dat de meeste landen NOG MEER AFHANKELIJK zijn geworden van schuldpapier in Dollars en dat de Dollar NOG STERKER uit deze crisis tevoorschijn zal komen dan ooit.



(BLOOMBERG)(1 April, 2020): In de laatste 3 maanden, zijn de valuta's van de zogenaamde 'veelbelovende' Opkomende Markten verder ingestort, in tegenstelling tot de algemene mening van de optimisten. De realiteit is, dat corruptie daar welig tiert en dat men de winsten, die daar verdiend worden, zo spoedig mogelijk, uit zulke landen probeert weg te sluizen.



In de laatste 12 jaar, sinds de laatste Grote Financieele Crisis, is de totale wereldschuld, als percentage van het Bruto Nationaal Product, gestegen van 250% naar 325%. In de laatste 21 jaar, sinds 1999, is de wereldschuld liefst verdrievoudigd. Beleidsmakers probeerden immers de economie aan de gang te houden doormiddel van het vermogenseffect, waardoor alle activa omhoog gingen ('the everything bubble'). Dit werd bereikt door leningen zo aantrekkelijk mogelijk te maken met steeds lagere rentekosten. 

Bedrijven kochten massaal, via financieringen, hun eigen aandelen in, zodat hun vrije kasstroom zelfs negatief werd, er vond ontzagwekkend veel financieele engineering plaats en huishoudens staken zich, en masse, in de schulden om woningen te kopen. De Hedge Fund miljardair, Ray Dalio, zei stoer: kasgeld is vuilnis ('Cash is Trash'!). Hij heeft 't geweten! Het was een decennium, vol dolle pret, ondanks de laagste economische groei in 75 jaar, ook in Amerika. Maar raad eens, wat nu voor de deur staat: iedereen wordt nu supervoorzichtig en men zal sparen, sparen, sparen. Vergeet het oude patroon van consumeren en lenen. Zo ziet de komende deflatie en economische stagnatie eruit. Maar de kopstukken in de politiek en het bedrijfsleven kunnen dat natuurlijk niet ronduit toegeven.

(COLOMBO)(Maart, 2020): Amerikaanse en Europese huishoudens komen straks weer van een koude kermis thuis, zodra de bubbel in kredietgedreven huizenprijzen definitief is gebarsten. Wie staat er straks weer 'onder water' met een hypotheek hoger dan de waarde van het huis? Wie krijgt straks weer slapeloze nachten, omdat ze geluisterd hadden naar de verleidelijke zeemeerminnen van de hypotheekverstrekkers? Ga daar maar eens rustig voor zitten.





Maar nu volgt de kater. Miljarden aan dividenden en aan inkopen van eigen aandelen zijn al opgeschort, al of niet onder druk van de autoriteiten. Bedrijfsleningen rezen de pan uit om aandeelhouders in de watten te leggen. In Amerika alleen al, heeft meer dan 50% van de kwaliteitsobligaties ('investment grade') een kredietrating van slechts BBB tegenover 17% in
2001. Dividenden zijn nooit gegarandeerd, maar coupons van obligaties wel, tenzij vadertje faillissement aan de deur klopt. Herinnert u zich nog die verhalen over 'betrouwbare' dividenden, die al decennia werden uitbetaald? Totdat het opeens voorbij is, vooral als blijkt, dat die dividendbetalingen werden geleend, niet verdiend. Daarom komt er geen V-herstel. Een typisch herstel na een recessie duurde 15 maanden, maar de wereldeconomie is nu buiten westen geraakt ('knock-out'), dus het herstel (L-herstel) duurt dit keer jaren.

(INVESTINGHAVEN)(27 Maart, 2020): De 100-jarige chart van de DOW JONES INDEX (bijgewerkt), waar de recente Crash nauwelijks is waar te nemen. Moet de ergste Crash nog komen?




(CANNACORD): De, voornamelijk gefinancierde, inkoop van eigen aandelen door de bedrijven zelf, was de hoofdreden van de Amerikaanse aandelenstijging. Deze financieele engineering is niet langer vol te houden, vooral van firma's, die nu voor steun bij de overheid moeten aankloppen.



Centrale Banken lieten alle schijn van een verantwoord monetair beleid varen en wisten al hun kruit te verschieten. Ze waren totaal onvoorbereid op de volgende recessie, omdat zij zich opwierpen als meesters van het universum, waarin recessies tot het verleden zouden behoren! Daardoor is de bubbel van hoogmoedig Centraal Bankieren ook gebarsten. Rentedaling en Monetaire Verruiming (QE) hebben hun gewenste effect verloren. Wat nu volgt, is, voor de meesten, een volslagen raadsel. Maar ingewijden weten wel beter. Hoe meer schuld, des te lager de economische groei en inflatie. Hoe meer schuld, des te lager de omloopsnelheid van het geld. Dit laatste doet inflatie de das om en versnelt de kans op deflatie. Deflatie is funest voor hen, die in het krijt staan, want dan stijgt de schuld. Welnu, men kan er niet langer  op rekenen, dat Centrale Banken kunnen optreden als reddende engelen voor hen, die vergaten om buffers op te bouwen tegen zwaar weer. De jarenlange strijd tegen deflatie is bijna beslecht in het voordeel van de nachtmerrie van STRUCTURELE DEFLATIE. Lees de geschiedenisboeken er maar op na.


(PIMCO)(April 2020): De PURCHASING MANAGERS' INDEX (PMI) is een maatstaf voor economische activiteit. Dit is overal in een vrije val geraakt, waardoor men niet moet geloven, dat straks alles weer 'business as usual' wordt. Er komt geen V-herstel. Zelfs een U-herstel klinkt nog te optimistisch, vooral zolang dit Virus nog niet is bedwongen. Om deze schok te boven te komen, zal men moeten rekenen op jaren, niet maanden. Inderdaad, de kans op een soort L-herstel, hoe onaangenaam ook, is dit keer niet uitgesloten.




(INFLATIONDATA.COM)(11 Maart, 2020): Deze Chart laat het jaarlijkse Amerikaanse inflatie-percentage zien vanaf 1989. De trend op langere termijn is duidelijk neerwaarts gericht en op weg naar DEFLATIE. Alle monetaire stimuleringsprogramma's zorgden er alleen maar voor om wat tijd te rekken. Het hoogtepunt van inflatie (niet op deze Chart) was 14.76% in Maart, 1980.




Opvallend is, dat de daling in de invloedrijke olieprijs sinds 2008 en de daling in de koperprijs, ook wel genoemd 'de beste econoom ter wereld', sinds 2011, belangrijke aanwijzingen waren, dat de trend naar STRUCTURELE DEFLATIE was ingezet. Maar de Pandemie heeft deze trends op schokkende wijze bespoedigd. De olieprijs is natuurlijk niet alleen afhankelijk van vraag en aanbod, op lange termijn. Ookal is er geen sprake meer van een echt oliekartel, toch zijn er maar enkele grote spelers, die wel degelijk de prijs tijdelijk naar boven kunnen manipuleren.

(REFINITIV)(Maart 2020): De Amerikaanse olieprijs (U.S. Crude Permian Basin) is in de laatste 12 jaar, sinds het hoogtepunt van 2008, ingestort met 95%, van $ 140.- naar $ 5.00! Deze specifieke olie-prijs, na aftrek van inflatie, staat nu LAGER dan de jaren '30 in de economische depressie. Maar WYOMING CRUDE, een klein onderdeel van de oliemarkt, is momenteel $ 0.19 cents NEGATIEF! WORDT DE OFFICIEELE OLIEPRIJS STRAKS OOK NEGATIEF? De ontkenners van deflatie moeten zich nu achter de oren krabben! Tarieven van Olietankers voor olie-opslag, zijn echter scherp gestegen, zelfs met zo'n 600% in de afgelopen maand. Er is een geweldig overschot aan olie en men moet dat kwijt.




(KOPER)(Lange termijn Chart van 31 December, 2019): Maar de Koperpijs is nu $ 2.45 (lb), op 1 April, 2020, waardoor de prijs uit het befaamde driehoekspatroon lijkt te zijn gevallen. Dit is technisch zeer negatief en geeft aan, dat Koper en de wereldeconomie nu heel ziek zijn.




Tegelijkertijd zijn de overheidsfinancieen overal allesbehalve rooskleurig. Het is onwaarschijnlijk, dat, welke overheid dan ook, de huidige gigantische steun aan de economie kan volhouden, als de volledige Lockdown, vanwege het Virus, nog maanden moet duren. Deze Lockdown kan een inkrimping van de economie betekenen van 10% per maand! Bovendien vraagt menigeen zich nerveus af: ben ik straks aan de beurt? Dus nog een psychische crisis ook! Zelfs als deze epidemie uiteindelijk voorbij is, dan moet de ontzaglijke, structurele, schade aan de economie op langere termijn, niet onderschat worden. Zoals elk onverwacht onheil, zullen mensen een hele tijd nodig hebben om het opgelopen trauma te verwerken. Het gebruikelijke consumptie-patroon van vroeger wordt niet zomaar voortgezet.

Voorlopig heeft men, in de meeste landen, slechts schoorvoetend een begin gemaakt met het testen van de bevolking. Daarom zijn de dagelijkse cijfers van besmetting en dodental vrijwel nietszeggend. In Groot-Brittannie zijn tot nu toe 150,000 mensen getest (in Amerika slechts 220,000) en 20% is positief! Slechts 15% van het Brits medisch personeel is getest, waardoor ziekenhuizen zeer riskant zijn geworden. Bovendien blijken vele testapparaten onbetrouwbaar! Dus een wandeling in de Supermarkt zonder masker, lijkt op een muizenval van het Virus. Verder vinden er vele COVID-19 sterfgevallen niet in ziekenhuizen plaats, maar vooral thuis, en worden dan niet meegeteld, net zoals trouwens in China. 

Momenteel kunnen 25% van de artsen en 20% van het verplegend personeel in Groot-Brittannie niet op het werk verschijnen, voornamelijk vanwege verplichte isolatie thuis. In Italie zijn, in korte tijd, al 61 artsen overleden. Het lijkt er steeds meer op, dat het sterftecijfer van deze Virusinfectie momenteel 2% tot 4% bedraagt, tegenover slechts 1% bij de gewone griep. Daarom laat slechts de helft van de bevolking zich inenten tegen de griep. Maar het is niet meer ondenkbaar, dat vrijwillige isolatie straks wordt vervangen door gedwongen isolatie. Toch is het niet onwaarschijnlijk, dat tientallen miljoenen besmette mensen, die vaak opeens kennelijk smaak en reuk hebben verloren, (nog) niet worden meegeteld en als het eenmaal zover is, dat dan het sterftecijfer van dit Virus lager zou kunnen worden dan dat van de griep.

Een Pandemie kan alleen worden bedwongen door een almachtige overheid, die op beslissende wijze kan optreden om de ineenstorting van de economie in goede banen te leiden. Dit kan een probleem zijn voor vrijdenkers, die menen, dat de basis van alle overtuigingen moet bestaan uit persoonlijke vrijheid en niet op gezag, dwang en dogma. Maar tijdens een oorlog of economische depressie staan persoonlijke vrijheid en privacy niet meer op de eerste plaats. Gevreesd moet nu worden, dat de enorme vergroting van de huidige staatsbemoeienis en staatscontrole, wat normaal is in een land zoals China, niet tijdelijk is, maar misschien wel voorgoed het dagelijks leven heeft veranderd.

Zijn de gigantische stimuleringsprogramma's van de Centrale Banken wel voldoende? Men kan wel proberen om, gedurende enige tijd, gederfde inkomsten te vervangen met de uitgifte van staatsleningen of 'geld uit het niets', maar er moeten ook goederen en diensten zijn, die men daarmee kan kopen. Maar als men om zich heen kijkt, is het alsof een kernbom is ontploft. Alles is heel stil, behalve de Supermarkt. Maar miljoenen vallen toch tussen wal en schip en zijn brodeloos geworden. 

Verder is het nog maar de vraag of de langdurige voortzetting van deze overheidssteun een vertrouwenscrisis ontketent in het geldsysteem. Als 'helikoptergeld' en 'Moderne Monetaire Theorie' (MMT), die eigenlijk nog onwettig zijn, niet incidenteel blijven en niet stoppen, dan zijn hyperinflatie en een scherp lagere levensstandaard niet langer uit de lucht gegrepen. Het allerlaatste, wat de beleidsmakers willen is echter, geld tot een 'hete aardappel' bombarderen, waardoor de omloopsnelheid van het geld, nu nog op een 60-jarig laagtepunt, omhoog zou schieten. Dat zou een revolutie kunnen ontketenen en hebben, in het verleden, een Hitler en een Mao voortgebracht.

CATO INSTITUTE (2018): AGAINST HELICOPTER MONEY:

https://www.cato.org/cato-journal/winter-2018/against-helicopter-money

Maar zover is het in beschaafde OECD-landen nog lang niet. Wat Centrale Banken nu doen is niets anders dan geld rondpompen ('recycling') van veilige havens naar iets minder veilige havens, zonder de geldhoeveelheid te verhogen. Tegelijkertijd leent de overheid geld (begrotingstekort), waarmee de paniekerige particuliere sector even gestopt is. De overheid, ook in Amerika, kan thans lenen tegen een negatieve rente, na aftrek van inflatie. Alle hyperinflationisten schreeuwen al tijdenlang, dat inflatie op komst is, terwijl het tegenovergestelde het geval is, omdat men zoveel misinformatie voor zoete koek aanneemt. Het groeien van een lange baard gaat tegenwoordig sneller dan de terugkeer van inflatie! Het financieele systeem is, voor de meesten, natuurlijk niet zo eenvoudig en aan voortdurende verandering onderhevig. 

Veel hogere inflatie heeft eerder kans in Europa, met een geschiedenis van faillissement en hyperinflatie in Zuid-Europa, dan in het relatieve conservatieve Amerika. Amerika ging nooit eerder failliet, behalve na de bevrijdingsoorlog ('Revolutionary War') tegen Groot-Brittannie van 1775 - 1783, toen het papiergeld zonder enige dekking ('Continentals') waardeloos werd. Of wordt het huidige 'fiat'-geld ook weer behangpapier? Daarom blijft Fysiek Goud een essentieel onderdeel van een vermogen, ongeacht de prijs, de opslagkosten en het gebrek aan inkomsten, als verzekering, niet als belegging. Mocht de Staat weer zo vriendelijk zijn om hierop een superbelasting te heffen van 90% of zelfs besluiten tot confiscatie, zoals vroeger, dan heeft men pech gehad. Vergeet het bewaren van waardevolle zaken thuis of in de tuin. Uw leven is meer waard.

Fysiek Goud legt men gewoon weg, net zoals de Centrale Banken, als appeltje voor de dorst. Het is altijd verhandelbaar, maar men hoopt het nooit te moeten verkopen. Is er echt een tekort aan Fysiek Goud? Volgens Scotiabank niet. Er zijn alleen tijdelijke knelpunten ('bottlenecks'):



(KITCO)(1 April, 2020): De GOUDPRIJS in USD is, ondanks het algemene excessieve optimisme, nog steeds niet doorgebroken naar boven, door de neergaande trend sinds 2011 heen. Misschien kijkt Goud met een schuin oog naar de instorting van de olieprijs en naar de laagste inflatoire verwachtingen in de recente geschiedenis. Als deze uitbraak naar boven mislukt, dan lijkt het volgende station: $ 800.-., wat als ketterij in de oren klinkt bij de meeste Goudkevers. Het Goud heeft echter, ongeacht de prijs, al eeuwenlang wereldwijd vertrouwen en is altijd verhandelbaar. Wat goed is voor Centrale Banken, zu ook goed moeten zijn voor iemand met wat vermogen. En het is heel mooi om te zien.




Goudbezit was in Amerika (Presidential Executive order 6102) en de meeste andere landen, gedurende 40 jaar illegaal, vooral tussen 1934 en 1974. Toen waren de Goud- en Goudwisselstandaard van kracht. In Nederland bestaat nog steeds de Noodwet financieel verkeer van 1978, die Fysiek Goud kan vorderen van ingezetenen, die het in
het binnen- en buitenland opgeslagen hebben, in het geval van een uitzonderlijke geldcrisis. Zelfs in het Goudvriendelijke Zwitserland is Goudbezit niet langer geheim te houden. Onder Stalin en Hitler werd de doodstraf opgelegd voor Goudbezit. De Staat is immers tot alles in staat. Maar het is tegenwoordig vooralsnog veel waarschijnlijker, dat de Staat de bezitters van het dure onroerend goed eerst gaat uitkleden. Herinnert u zich nog de belasting op deuren en vensters van vroeger? De Staat heeft straks geld nodig en krijgt ook altijd haar geld. Wankele bedrijven, die geld nodig hebben, hebben niet de macht van belastingheffing en gaan failliet. Een almachtige Staat gaat zelden failliet.

Globalisering en vrijhandel, die hogere efficiency met zich meebrachten, hebben trouwens hun gouden tijd achter de rug. De mondiale toeleveringsketen blijkt dus nu te kwetsbaar. Er was al enige tijd sprake van een trend van 'off-shore' naar 'on-shore', vanwege o.a. twijfels over de veiligheid van intellectueel eigendom. Robotisering, 3D Printing en kunstmatige intelligentie (AI) maken de overgang gemakkelijker, terwijl grote zakenreizen steeds onaantrekkelijker zijn geworden. Sinds 2008, zit er geen schot meer in de groei van de wereldhandel en een voortzetting van de neergaande trend ligt nu voor de hand. Het wonder van Opkomende Markten, met hun grondstoffen, lijkt voorlopig voorbij, ondanks alle hoge verwachtingen en hun gunstige demografie. Bijna niemand had erop gerekend, dat men daaraan zo zijn vingers kon branden, maar grondstoffenprijzen zijn al sinds de 19de eeuw in een structureel dalende trend, na aftrek van inflatie. Er is na een prijsstijging, altijd overproductie.

Komt er ooit echt wel een Verenigde Staten van Europa in een steeds nauwere unie? Als dat niet kan worden verwezenlijkt, dan blijven gemeenschappelijke Euro/Corona-obligaties een illusie. Van de 19 lidstaten van de Eurozone, blijken 10 lidstaten daartegen onoverkomelijke bezwaren te hebben. Geen wonder, zolang de voorwaarden voor een echt Euroland, zoals een echte bank-, kapitaalmarkt- en fiscale unie, nog steeds ontbreken. De Verenigde Staten van Amerika stonden in 1790 voor diezelfde keus. De Federale Overheid nam toen de schulden over van de afzonderlijke Staten (13 Staten toentertijd) en kreeg de macht van belastingheffing in die Staten. De hoogte van die belastingen werd bepaald door het Amerikaanse Congress. Maar er kwam een stricte 'no-bailout' clausule. De Federale overheid kwam, rond 1840, verschillende Staten niet te hulp met een reddingsoperatie en liet hen failliet gaan. 

De Amerikaanse Staten waren zich ervan bewust, dat zij, in fiscaal opzicht, op eigen benen moesten staan. De uitgifte van Amerikaanse Treasuries als een soort vangnetfaciliteit voor alle 50 Staten was een vlieger, die toen al nooit opging. Maar de Eurozone en Europese Unie (EU) deinsen nog steeds terug voor een echte Federale Overheid, omdat Noord-Europa zenuwachtig blijft over het morele gevaar ('moral hazard') en de mogelijke geldverkwisting van Zuid-Europa. Daarom blijft het gehele Europese project uiterst onzeker, want Europa is geen 'melting pot', zoals Amerika, waar iedereen Amerikaan wil worden. Europeanen zijn trots op hun eigen cultuur en kunnen andere Europeanen soms niet uitstaan.

Er is echter hoop in donkere tijden. De mens is zeer vindingrijk. De mens schuwt grote uitdagingen niet, als het erop aan komt. De NEW DEAL tussen 1933 en 1939 onder President Franklin D. Roosevelt en het MARSHALL PLAN in 1948 waren een manier om de lamgeslagen economie uit het toenmalige moeras te trekken. Infrastructuurprojecten en technologische vernieuwingen zullen werk kunnen bieden aan miljoenen. Zolang men maar visie heeft!


MEDEDELING: Het Blog SCHMULLADDERTJEONDERHETGRAS heeft thans 6 soorten van lidmaatschap (zie onderaan dit Blog). Word lid! U bent van harte welkom. Uw lidmaatschap geeft recht op persoonlijk advies, regelmatige Pamfletten, lunches, borrels en belangrijke artikelen.

De volgende Beleggers-Lunch en Borrel vinden hopelijk weer plaats in November, 2020.


DIEDERIK SCHMULL, 3 April, 2020. Westcliff-On-Sea, ESSEX, U.K.

dschmull@gmail.com

TWITTER: @RickSchmull

YOUTUBE: https://www.youtube.com/user/RickSchmull?feature=mhee