(OVERPEINZING): KANNIEWAARZIJN

(OVERPEINZING): KANNIEWAARZIJN

(Vrij naar het satirische TV-programma van de VARA)

Zijn de obligatiemarkten helemaal op hol geslagen? Waarom koopt men obligaties met een negatieve rente? Natuurlijk alleen, als men gelooft, dat die rente nog negatiever wordt, anders levert het gegarandeerd verlies op. Obligaties ter waarde van enige duizenden miljarden hebben thans al een negatief rendement. Is een beetje verlies nu beter dan een groot verlies later? Gelooft men werkelijk, dat er kans is op een 5 of 10 jarige deflatoire depressie? Of dat de aarde wordt getroffen door een grote, allesvernietigende asteroide? Of dat het aardsmagnetisch veld straks beinvloed wordt door felle zonnestormen, waardoor het klimaat opeens totaal verandert? Of is het dan nu eindelijk de tijd voor blikgroente en flessen water?

Kanniewaarzijn. De wereld draait toch gewoon door? De economische wereldgroei hapert af en toe, maar de lange termijn vooruitzichten voor de wereldvraag naar allerlei producten blijven toch uitstekend? Er komen steeds meer baanbrekende uitvindingen op technologisch en medisch gebied. De S & P 500 index staat nu zelfs eenderde hoger dan het record van 2007 en de S & P 400 Mid-cap index is in de laatste 5 jaar liefst met 270% gestegen. Het lijkt er dus echt op, dat die ‘riskante’ aandelen, vaak met dividenden om van te watertanden, bijna overal ter wereld,  zich van geen kwaad bewust zijn.

Bovendien zullen de lange termijn bezitters van obligaties, zoals pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen, zich wel eens kunnen afvragen, of zij hun beleggingsbeleid niet zouden moeten veranderen. Een langdurig negatief renteklimaat zou een ongelofelijke rendementsdruk kunnen uitoefenen op de grootste financieele instellingen, waardoor er straks met eten zou kunnen worden gegooid. Want dat doet zich voor, als de spanningen te hoog oplopen, denk maar eens aan de vroegere studententijd.

Ondanks alle superstimulerende monetaire maatregelen, doet die 'onverwachte' deflatie nu zijn intrede en de kleine groep van ongekozen Centrale Bankiers doet er alles aan om, achter gesloten deuren, de wereld te overtuigen van het bestaan van Mickey Mouse, doormiddel van ‘monetaire inflatie’. De markten moeten worden meegesleept door een ingebeelde werkelijkheid, zodat men vooral niet doorheeft, hoe gammel het zwaar gehavende financieele systeem, na de kredietcrisis, wel is en ook, hoe ernstig de gevolgen zouden kunnen zijn van een deflatoire trend. De wereld zit immers opgezadeld met de meest gigantische schuld, als percentage der economie, aller tijden, wat dan nog zwaarder zou worden! Daarom moet men vooral het geloof houden in de almacht van Centrale Banken, die een manier hebben gevonden om hun balans drastisch te vergroten zonder inflatie en om de wereldschuld te verhogen zonder rentestijging. En het moet maar eens uit zijn met alle schaamte over ‘te veel’ schuld: het is toch schuld aan elkaar, dus meer schuld maakt de wereld niet armer, maar schuldvermindering zou wel aanzienlijk minder welvaart tot gevolg hebben.

Omgekeerde wereld! Moeten we nu een herhaling beleven van het mislukte papiergeld-systeem van John Law in Frankrijk van 300 jaar geleden (de Mississippi bubbel’), waarbij geld eerst zijn functie verliest als spaar- of oppotmiddel en daarna als betaalmiddel? Hij was de architect van een systeem, dat de staatsschuld in rook zou doen opgaan, wat natuurlijk totaal de mist inging. Nu weer. Wat volgt op de huidige tovenarij, is een vertrouwenscrisis zonder weerga. Een monetair beleid, dat geen ‘gezond’ geld nastreeft, is tot mislukking gedoemd. Een koe bij de horens vatten en het krakende systeem repareren, via schuldsanering en herstructurering, is verre te verkiezen boven een noodlottige onevenwichtigheid van het systeem later.

Kanniewaarzijn. Die obligatiemarkt is niet goed bij zijn hoofd. Het is nu zaak om alle voorzichtigheid te laten varen en juist zoveel mogelijk risico te nemen als maar mogelijk is, nietwaar? Koop maar gerust de meest riskante rommel, want anders verdien je niets meer. Kwaliteit maakt toch niets meer uit, want Centrale Banken staan garant voor eeuwig luilekkerland. Of zou de obligatiemarkt een zesde zintuig hebben, dat waarschuwt voor het komende onheil, net zoals een hond, die begint te blaffen vlak voor een aardbeving? Juist! De obligatiemarkt is, in het verleden, altijd het meest betrouwbare crisiswaarschuwingssysteem gebleken ooit. Dan schijnt opeens de zon niet meer, wat de Centrale Banken ook zeggen of doen. Wat een ongekende tijd komt er op ons af!

DIEDERIK SCHMULL

16 Februari, 2015

WESTCLIFF-On-SEA, Essex, U.K.

=