TIP: DE MALLEMOLEN IS DOLGEDRAAID

TIP: DE MALLEMOLEN IS DOLGEDRAAID

Elke vorm van discipline heeft men in de markten laten varen. Waarderingen waren al geruime tijd van ondergeschikt belang. Men werd op hol geslagen door de internationale jacht op het Grote Geld, dat zijn anoniemiteit en belastingvrijdom overal dreigt te verliezen en daardoor het banksysteem vaarwel probeert te zeggen. Tegelijkertijd blijken beursgenoteerde bedrijven lekker met ‘goedkoop’ geleend geld voor meer dan $ 1000 miljard aan eigen aandelen te hebben ingekocht. De beurskoers bepaalt immers de hoogte van de bonus voor het bestuur. En wat extra schuld is zo heerlijk aftrekbaar van de belastingen, nietwaar? Kunnen er nog even enige kanjers van fusies of overnames worden doorgedrukt? Want dan is het pas echt kassa voor de betrokkenen!

Maar als een donderslag bij heldere hemel is zoiets voorbij. Alle mooie verhalen over het komende economische herstel van de bekende deskundigen ten spijt, lijkt het tegenovergestelde te gebeuren. Geen Centrale Bank schijnt dan meer vat te krijgen op de plotselinge en onvoorspelbare paniekaanvallen, die zich als de bliksem op het marktplein verspreiden. Onverwachts is slecht nieuws geen goed nieuws meer, want het quasi-almachtig monetair beleid schiet tekort en verliest de controle over het marktgebeuren.

Er is al sprake geweest van een felle ‘interne’ marktcorrectie in de cyclische en favoriete ‘groei’-aandelen (Twitter: minus 50%), terwijl de Dow Jones index nieuwe hoogtepunten bereikte. Een lieveling als Apple struikelde al eerder, in 2012 - 2013 met liefst 43%, ookal trad er sindsdien een herstel op. De recente spectaculaire rendementsdaling en waardestijging in lange termijn Treasuries en kwaliteitsobligaties echter, tegen de algemene verwachting in, zijn een teken van extreme angst voor deflatie in de naaste toekomst. Deze waarschuwing spreekt boekdelen. De internationale obligatiemarkt is driemaal zo groot als de aandelenmarkt (McKinsey) en heeft traditioneel een betere neus voor wat er echt komen gaat.

Misschien begint het te dagen, dat de structurele, deflatoire trends vanwege uitzonderlijke inkomensongelijkheid, onvermijdelijke schuldsanering, snelle vergrijzing en geo-politieke risico’s, de overhand dreigen te nemen. De ECB mag dan binnenkort overstag gaan met een soort monetaire verruiming (QE), voorzover dat niet indruist tegen het EU-verdrag, tegelijk met een eventueel ‘negatieve’ rente, maar de ervaring van de Amerikaanse QE heeft geleerd, dat het in eerste instantie gepaard gaat met stijgende obligatierendementen, vanwege hogere inflatieverwachtingen. Dit zou een halt toeroepen aan de onterechte hausse in de staatsobligaties van de zwakke lidstaten in de Eurozone. De Eurocrisis is zo weer terug van weggeweest.

Hoelang neemt men de officiele economische groei-cijfers van CHINA nog serieus? De Shanghai beursindex is in de afgelopen 7 jaar niet voor niets al 67% gedaald. Stel, dat de markten zich eensklaps realiseren, dat de duizenden miljarden aan internationale korte termijn kredieten en ‘Carry-Trades’ (Dollarkredieten voor de aankoop van Chinese activa) aldaar, op de tocht komen te staan?

Niemand kan voorspellen of de markten nog eens verdubbelen, als eenmaal schoenpoetsers en kappers niet meer over de weersomstandigheden, maar - God moge dat behoeden! - over aandelentips gaan praten. Alle symptomen van een uiteindelijke top in beursindices, vergelijkbaar met die in 1929, 1937, 1972, 1987, 2000 en 2007, zijn echter allang aanwezig. Als een dergelijke beurshausse misgaat, dan blijken aandelen vaak heel lang, soms wel decennia, zeker reeel, na aftrek van inflatie, totaal uit de gratie te geraken. Voorbereid op ‘THE BIG ONE’?

DIEDERIK SCHMULL

16 Mei, 2014

WESTCLIFF-On-SEA, U.K.