DE ONTKENNINGSFASE EN DAARNA

TIP: DE ONTKENNINGSFASE EN DAARNA

Een historisch ultralage marktrente, al 5 jaar lang in de belangrijkste Westerse landen en in Japan, al 20 jaar lang. Er is hier sprake van een noodsituatie, want een rente van beneden de 2% was nog nooit eerder voorgekomen. Geeft dit toegang tot het beloofde land van een hopelijk pril economisch herstel, ondanks de grootste kredietbubbel aller tijden? Kapitein, er is een probleem. De veel lagere dan verwachte inflatie-cijfers hebben tot gevolg, dat schuldenaren reeel, na aftrek van inflatie, te kampen hebben met steeds hogere rentelasten.

Maar een nieuwe economische opleving met hogere inflatie en rente is toch een kwestie van tijd? Er zijn inderdaad strohalmen, maar het vertrouwen bij het bedrijfsleven om investeringen te doen voor de langere termijn is nog ver te zoeken. Het verwacht rendement in de obligatiemarkt blijkt nog steeds hoger te worden ingeschat. Ondanks de algemene mening, zijn de rendementen in kwaliteits- EN in ‘rommel’-obligaties verder gedaald (met een dienovereenkomstige waardestijging). Een nieuwe kredietcyclus met spotgoedkoop geld ligt toch voor de hand? Vaak blijken economische modellen niet te leiden tot de gewenste uitkomst.

Alsof de huidige generatie, in tegenstelling tot alle vorige generaties, een manier heeft uitgevonden om te zorgen voor een ‘zachte’ landing, na een periode van excessieve schuld. Maar het voorspellen van menselijk massagedrag is onmogelijk. Sinds de financiele crisis van 2008 is de wereldschuld als percentage van de totale economie verder tot ongekende hoogte gestegen. Men kan gerust stellen, dat insolventie, het financieel onvermogen om aan de verplichtingen te blijven voldoen, opdoemt. In de volgende liquiditeitscrisis rent Jan en alleman tegelijk naar de uitgang en dan blijkt pas weer, dat markten bevriezen. De ontkenningsfase is voorbij, zodra alles in rook opgaat.

Er is een collectief bewustzijn, dat alles NIET koek en ei is en dat de onvermijdelijke schuldsanering slechts is uitgesteld. Na de ontkenningsfase, blijkt de wereld opeens een stuk armer. Er wordt natuurlijk openlijk gespeculeerd over een mogelijke ‘orderlijke’ schuldsanering via een geldhervorming (‘reset’) of zelfs ‘directe’ schuldmonetisering  via hyperinflatie. Maar waarschijnlijker is, dat de instorting plotseling uit de lucht komt vallen, net zoals vroeger. Dan is het puinruimen geblazen. Daarom is de Bullmarkt in kwaliteitsobligaties en Treasuries nog lang niet voorbij, want die markt gaat NOOIT dicht. Telkens als de financiele wereld gebukt gaat onder te hoge schuldhefbomen en te ingewikkelde nepproducten als gevolg van hebzucht en stommiteit, is een vertrouwenscrisis niet ver weg. Men trekt bar weinig lering uit vorige crisissen. Maar in een crisis is verhandelbaarheid uitsluitend voorbehouden aan een heel klein aantal beleggingen

.Hoelang kan de omgekeerde wereld nog voortduren, waarbij brave spaarders het gelag moeten betalen en failliete schuldenaren vrijuit lijken te gaan? Het huidige beleid van eeuwige nul-rente betekent straks het onafwendbare einde van pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen, die hun beloftes niet meer kunnen nakomen. Komt er een collectief faillissement op ons af, omdat men weigert de verdoving van de patient te beeindigen? Geen wonder, dat 5 jaar na de laatste crisis, de wereldeconomie NIET uit de startblokken raakt.

DIEDERIK SCHMULL

8 Mei, 2014

WESTCLIFF-On-SEA