TIP: TERUG NAAR AF

TIP: TERUG NAAR AF

Verwacht het onverwachte! Er zijn hele ernstige dingen aan de hand, maar de markten weigeren die vooralsnog echt te verdisconteren. Deflatie doemt aan de horizon op en een internationale valuta-malaise grijpt om zich heen. Opeens zullen de ogen opengaan voor het schijnbaar onverwachte. Houd er rekening mee, dat echt alles altijd anders loopt dan verwacht. Altijd. Het huidige monetaire systeem met zwevende wisselkoersen en fiatgeld zonder enige binding met iets van intrinsieke waarde is NIET vol te houden. De geschiedenis leert, dat zo’n systeem ALTIJD ten onder gaat. Natuurlijk is ELK systeem, zelfs dat met vaste wisselkoersen en een bepaalde standaard, geen eeuwig leven beschoren. Systemen wisselen elkaar van tijd tot tijd af, al naar gelang de omstandigheden. Wat echter nu op ons afkomt is een gigantische monetaire omwenteling. Een nieuw monetair systeem, waar Amerika voorlopig weer de dienst uitmaakt. Maar dat wordt eerst voorafgegaan door een diepe wereldrecessie en scherp lagere waarderingen voor zakelijke activa. De wankele Eurozone en het schijnbaar stabiele China overleven de volgende ECHTE wereldcrisis NIET. Het insolvabele Europese banksysteem wordt bevroren en de reusachtige Chinese kredietbubbel van de afgelopen 5 jaar (+500%!) spat uitelkaar, net zoals die van Japan in 1989. Wat een machtspel!

Alles gaat weer terug naar af. Het volk zal onverhoeds volledig worden overrompeld. Zo’n  overgang vindt eensklaps plaats. Men krijgt echt niet de tijd om zich deugdelijk daarop voor te bereiden. China’s BNP zal Amerika in 2020 NIET voorbijstreven en staat thans trouwens wat betreft BNP per hoofd der bevolking nog steeds op plaats no. 93 (IMF). Optimisten erkennen wel, dat er een ongetemd schuldenmonster uit zijn kooi is ontsnapt, maar houden vast aan het scenario van ‘eeuwige’ monetaire stimuleringen, desnoods het ongedaan maken van de QE-vermindering (‘Untaper’!). Eindeloze morfine, dus, met het risico van acute valutacrisissen en het verlies van geloofwaardigheid van de centrale bank. Erger nog, met het risico van een fatale verstoring in de markt van Amerikaanse Treasuries, welke de basis vormt van ons huidig financieel systeem. Zonder voldoende Treasuries wordt onderpand NOG schaarser en zonder onderpand kan men kredietverlening wel vergeten.

Laten we de optimisten uit de droom helpen: de Amerikaanse Treasury-markt is de ENIGE markt ter wereld, die ALTIJD openblijft. Beurzen kunnen sluiten, handel in lage kwaliteitsobligaties kan illiquide worden als handelaren weigeren hun telefoon te beantwoorden, grondstoffen en onroerend goed raakt men soms aan de straatstenen niet meer kwijt en bepaalde valuta’s kunnen niet inwisselbaar worden. Maar als het erop aan komt, dan zal Amerika haar staatsobligaties TOT HET UITERSTE verdedigen, ZELFS als er door de zure appel heengebeten moet worden. Denk eens terug aan 1981, toen Volcker, het vroegere hoofd van de Federal Reserve, de rente verhoogde naar 21.5% om daarna de wilde inflatie van 13.5% in de kiem te smoren naar 3.2% in 1983. Bijna NIEMAND geloofde toen in het lef van de Amerikaanse autoriteiten om een diepe recessie te riskeren, omdat men de historische mentaliteit van Amerika verkeerd had ingeschat.

Nu weer. Bijna iedereen gaat ervan uit, dat centrale banken als muizen in de val zitten, omdat de economieen verslaafd zijn geraakt aan monetaire morfine. Dus het einde van fiatgeld, kwaliteitsstaatsobligaties en zelfs Amerika, zou in zicht zijn. Niets is minder waar. Als het roer van het onorthodoxe monetaire beleid niet zou kunnen worden omgegooid, dan kunnen centrale banken straks wel opstappen. Nee, nu nog even niet. Was het oproer in de opkomende markten een verrassing? Zou Amerika haar monetair beleid hebben moeten afstemmen op de goede afloop van de riskante Carry Trades, zoals het lenen in Japanse Yen om riskante activa met een hefboom van 10-tegen-1 te bespelen? Of om de schaapachtige Europese banken de hand boven het hoofd te houden, die 3000 miljard Dollar, grotendeels geleend van derden ('wholesale funding'), hebben uitgeleend aan de opkomende markten? Dat lijkt naief. Eigen schuld, dikke bult.

Zelfs als Janet Yellen zou terugkomen op de voorgenomen beeindiging van de monetaire verruiming, dan is nu de geest uit de fles. Het effect van een QE4 zou NOG beperkter worden. Directe monetisering zonder het banksysteem als tussenschakel is tijdelijk ook nog mogelijk, maar als de Dollar in opspraak komt, is het politieke draagvlak daarvoor minimaal. Het monetaire experiment van de centrale banken zal een gevecht blijken, dat alleen maar op verlies uitdraait! Het heeft de aanstaande noodsituatie slechts uitgesteld.

Uiteindelijk zal men toch, net zoals Japan 20 jaar lang, genoegen moeten nemen met een langdurige economische stagnatie, die het gevolg is van schuldvermindering (‘deleveraging’) naar een houdbaar niveau. Schuld als percentage van de totale economie gaat, zoals alles, weer terug naar het gemiddelde (‘reversion to the mean’) van de afgelopen 100 jaar, goedschiks of kwaadschiks, vrijwillig of onvrijwillig. Dat betekent, dat riskante ‘harde’ activa, die immers afhankelijk zijn van al die schuld, aanzienlijk minder waard zullen worden. Maar fysiek Goud moet tot het bittere eind worden vastgehouden, ongeacht de gemanipuleerde dagprijs, want dat zal in de toekomst het financiele systeem WEER herkapitaliseren, net zoals in 1934.

DIEDERIK SCHMULL

4 Februari, 2014

Londen